ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Η ΕΕΔΑ ΥΙΟΘΕΤΕΙ ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ THN ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η ΕΕΔΑ ΥΙΟΘΕΤΕΙ ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ THN ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΑΘΗΝΑ, 31 MAIOY 2011
Η Ολομέλεια της ΕΕΔΑ σε συνεδρίαση της ολομέλειάς της (14/4/2011) υιοθέτησε έκθεση και προτάσεις για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, στο πλαίσιο της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης στην Ελλάδα. Η έκθεση είναι προϊόν μακράς διαδικασίας διαβούλευσης με φορείς και πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στις υπηρεσίες ψυχιατρικής φροντίδας και την διαχείριση θεμάτων των ψυχικά πασχόντων, συμπεριλαμβανομένων και φορέων εκπροσώπησης των ιδίων και των οικογενειών τους.
Η έκθεση διαπιστώνει χάσμα ανάμεσα στις αναγγελθείσες πολιτικές για την φροντίδα προς τους ψυχικά πάσχοντες και την ουσιαστική εφαρμογή τους στο πεδίο, με αποτέλεσμα την συνέχιση του στιγματισμού και του κοινωνικού αποκλεισμού αυτής της ομάδας πληθυσμού. Καταγράφονται βασικά δεδομένα πεδίου αναφορικά με τους ψυχικά πάσχοντες στην Ελλάδα, καθώς και το διεθνές και εγχώριο θεσμικό περιβάλλον προστασίας. Στην συνέχεια αναπτύσσονται προβληματισμοί για τον προσδιορισμό της συλλογικής ταυτότητας της ομάδας, και την απροθυμία μεγάλης μερίδας των ψυχικά πασχόντων να συγχωνευτούν στο λεγόμενο ‘αναπηρικό κίνημα’, ως διεκδικητική πλατφόρμα έναντι της κοινωνίας και των κρατικών θεσμών. Γίνεται σύντομη παρουσίαση της διαδρομής της ψυχιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα, των παρατηρήσεων της CPT (Επιτροπή Πρόληψης των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης) αναφορικά με τους χώρους παροχής ψυχιατρικής φροντίδας στην Ελλάδα, και των προσφυγών στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για παραβιάσεις δικαιωμάτων ψυχικά πασχόντων.
Η έκθεση δίνει έμφαση στα κύρια σημεία τριβής, αναφορικά με τον σεβασμό των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων, τα οποία είναι: α) η μεταχείριση και φύλαξη των ποινικά ακαταλόγιστων ψυχικά πασχόντων προσώπων σε δημόσιο θεραπευτικό κατάστημα, β) οι ακούσιες νοσηλείες, γ) οι δυσλειτουργίες του συστήματος της δικαστικής συμπαράστασης, δ) το δικαίωμα πρόσβασης στον ιατρικό και διοικητικό φάκελο του ψυχικά πάσχοντος, και ε) οι συνθήκες νοσηλείας αυτές καθαυτές. Διατυπώνονται προτάσεις για διορθωτικές παρεμβάσεις σε επίπεδο νομοθεσίας και πολιτικών για κάθε ένα από τα προβληματικά αυτά πεδία.
Η συνολική προσέγγιση των ζητημάτων των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων ανέδειξε αβελτηρία της διοίκησης να λειτουργήσει με γνώμονα την προστασία της ομάδας και των δικαστικών λειτουργών να εφαρμόσουν τις δικαιοκρατικές αρχές που διέπουν τους σχετικούς νόμους, όπως και απουσία μακροχρόνιου και σαφούς σχεδιασμού πολιτικών, από την πλευρά του κράτους. Το μοντέλο παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας, παραμένει ‘νοσοκομοκεντρικό’, σε πείσμα των εξαγγελιών, με ανύπαρκτη, την πρόληψη και απολύτως υποβαθμισμένη την πρωτοβάθμια περίθαλψη. Τα ελλείμματά στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας φροντίδας τροφοδοτούν την παραγωγή του «επείγοντος», κι έτσι ένα μεγάλο μέρος του συστήματος ψυχιατρικής φροντίδας λειτουργεί μόνο για την αντιμετώπιση επειγουσών καταστάσεων.
Η έκθεση της ΕΕΔΑ καταλήγει σε σειρά προτάσεων προς την ελληνική πολιτεία στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης των διαπιστωμένων αυτών στρεβλώσεων και μιας λυσιτελούς πολιτικής για τους ψυχικά πάσχοντες.
Η Ολομέλεια της ΕΕΔΑ σε συνεδρίαση της ολομέλειάς της (14/4/2011) υιοθέτησε έκθεση και προτάσεις για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, στο πλαίσιο της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης στην Ελλάδα. Η έκθεση είναι προϊόν μακράς διαδικασίας διαβούλευσης με φορείς και πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στις υπηρεσίες ψυχιατρικής φροντίδας και την διαχείριση θεμάτων των ψυχικά πασχόντων, συμπεριλαμβανομένων και φορέων εκπροσώπησης των ιδίων και των οικογενειών τους.
Η έκθεση διαπιστώνει χάσμα ανάμεσα στις αναγγελθείσες πολιτικές για την φροντίδα προς τους ψυχικά πάσχοντες και την ουσιαστική εφαρμογή τους στο πεδίο, με αποτέλεσμα την συνέχιση του στιγματισμού και του κοινωνικού αποκλεισμού αυτής της ομάδας πληθυσμού. Καταγράφονται βασικά δεδομένα πεδίου αναφορικά με τους ψυχικά πάσχοντες στην Ελλάδα, καθώς και το διεθνές και εγχώριο θεσμικό περιβάλλον προστασίας. Στην συνέχεια αναπτύσσονται προβληματισμοί για τον προσδιορισμό της συλλογικής ταυτότητας της ομάδας, και την απροθυμία μεγάλης μερίδας των ψυχικά πασχόντων να συγχωνευτούν στο λεγόμενο ‘αναπηρικό κίνημα’, ως διεκδικητική πλατφόρμα έναντι της κοινωνίας και των κρατικών θεσμών. Γίνεται σύντομη παρουσίαση της διαδρομής της ψυχιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα, των παρατηρήσεων της CPT (Επιτροπή Πρόληψης των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης) αναφορικά με τους χώρους παροχής ψυχιατρικής φροντίδας στην Ελλάδα, και των προσφυγών στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για παραβιάσεις δικαιωμάτων ψυχικά πασχόντων.
Η έκθεση δίνει έμφαση στα κύρια σημεία τριβής, αναφορικά με τον σεβασμό των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων, τα οποία είναι: α) η μεταχείριση και φύλαξη των ποινικά ακαταλόγιστων ψυχικά πασχόντων προσώπων σε δημόσιο θεραπευτικό κατάστημα, β) οι ακούσιες νοσηλείες, γ) οι δυσλειτουργίες του συστήματος της δικαστικής συμπαράστασης, δ) το δικαίωμα πρόσβασης στον ιατρικό και διοικητικό φάκελο του ψυχικά πάσχοντος, και ε) οι συνθήκες νοσηλείας αυτές καθαυτές. Διατυπώνονται προτάσεις για διορθωτικές παρεμβάσεις σε επίπεδο νομοθεσίας και πολιτικών για κάθε ένα από τα προβληματικά αυτά πεδία.
Η συνολική προσέγγιση των ζητημάτων των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων ανέδειξε αβελτηρία της διοίκησης να λειτουργήσει με γνώμονα την προστασία της ομάδας και των δικαστικών λειτουργών να εφαρμόσουν τις δικαιοκρατικές αρχές που διέπουν τους σχετικούς νόμους, όπως και απουσία μακροχρόνιου και σαφούς σχεδιασμού πολιτικών, από την πλευρά του κράτους. Το μοντέλο παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας, παραμένει ‘νοσοκομοκεντρικό’, σε πείσμα των εξαγγελιών, με ανύπαρκτη, την πρόληψη και απολύτως υποβαθμισμένη την πρωτοβάθμια περίθαλψη. Τα ελλείμματά στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας φροντίδας τροφοδοτούν την παραγωγή του «επείγοντος», κι έτσι ένα μεγάλο μέρος του συστήματος ψυχιατρικής φροντίδας λειτουργεί μόνο για την αντιμετώπιση επειγουσών καταστάσεων.
Η έκθεση της ΕΕΔΑ καταλήγει σε σειρά προτάσεων προς την ελληνική πολιτεία στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης των διαπιστωμένων αυτών στρεβλώσεων και μιας λυσιτελούς πολιτικής για τους ψυχικά πάσχοντες.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.