Τα εγκλήματα των καλών ανθρώπων

 

Massacre of the Innocents by Léon Cogniet (1824)

«... Είπε ο άγγελος, Ειρήνη υμίν, γυναίκα του Ιωσήφ, σε σένα και στο γιο σου, που έχετε αυτή τη σπηλιά για σπίτι, γιατί αν δεν ήταν έτσι, ο ένας από σας τώρα θα ήταν κομματιασμένος και νεκρός κι ο άλλος ζωντανός μεν, αλλά κομματιασμένος. Είπε η Μαρία, Άκουσα τις φωνές. Είπε ο άγγελος, Ναι, τις άκουσες μόνο, αλλά μια μέρα οι κραυγές που δεν έβγαλες θα φωνάξουν αυτές για σένα, και πριν εκείνη τη μέρα ακόμη θα ακούσεις κραυγές στο πλάι σου. Είπε η Μαρία, ο άντρας μου έχει βγει στο δρόμο να δει αν έφυγαν οι στρατιώτες, καλό θα ήταν να μη σε βρει εδώ. Ο άγγελος είπε, Μη νοιάζεσαι γι' αυτό, θα έχω φύγει μέχρι να φτάσει, ήρθα μόνο να σου πω ότι θ' αργήσεις να με ξαναδείς, ό,τι ήταν απαραίτητο να συμβεί συνέβη, αυτοί οι θάνατοι έλειπαν, και πριν απ' αυτούς το έγκλημα του Ιωσήφ. Είπε η Μαρία, Το έγκλημα του Ιωσήφ, ο άντρας μου δεν έκανε κανένα έγκλημα, είναι καλός άνθρωπος. Είπε ο άγγελος, Ένας καλός άνθρωπος που διέπραξε ένα έγκλημα, δεν μπορείς να φανταστείς πόσοι πριν απ' αυτόν έκαναν το ίδιο, είναι που τα εγκλήματα των καλών ανθρώπων δεν έχουν μετρημό και που, αντίθετα μ' αυτό που πιστεύεται, δεν μπορούν να συγχωρεθούν. Είπε η Μαρία, Τι έγκλημα έκανε ο άντρας μου. Είπε ο άγγελος, Το ξέρεις ήδη, μη θέλεις να είσαι ένοχη όσο κι αυτός. Είπε η Μαρία, Σ' το ορκίζομαι. Είπε ο άγγελος, Μην ορκίζεσαι, ή μάλλον ορκίσου, αν θέλεις, ένας όρκος μπροστά μου είναι σαν το φύσημα του ανέμου που δεν ξέρει πού πηγαίνει. Είπε η Μαρία, Τι κάναμε. Είπε ο άγγελος, Η απονιά του Ηρώδη όπλισε τα στιλέτα, αλλά ο εγωισμός και η δειλία σας ήταν τα σκοινιά που έδεσαν τα πόδια και τα χέρια των θυμάτων. Είπε η Μαρία, Τι θα μπορούσα εγώ να κάνω. Είπε ο άγγελος, Εσύ τίποτα, γιατί το έμαθες πολύ αργά, αλλά ο ξυλουργός θα μπορούσε να είχε κάνει το παν, να ειδοποιήσει το χωριό ότι έρχονται στρατιώτες να σκοτώσουν τα παιδιά, υπήρχε ακόμη χρόνος να τα πάρουν οι γονείς τους και να διαφύγουν, μπορούσαν, για παράδειγμα, να πάνε να κρυφτούν στην έρημο, να φύγουν στην Αίγυπτο, να περιμένουν εκεί, όπου να 'ναι θα πεθάνει ο Ηρώδης. Είπε η Μαρία, Δεν το σκέφτηκε. Είπε ο άγγελος, Όχι, δεν το σκέφτηκε, αλλά αυτό δεν είναι δικαιολογία. Είπε η Μαρία κλαίγοντας, Εσύ που είσαι άγγελος συγχώρεσε τον. Είπε ο άγγελος, Δεν είμαι άγγελος της συγχώρεσης. Είπε η Μαρία, Συγχώρεσε τον. Είπε ο άγγελος, Σ' το είπα δεν υπάρχει συγχώρεση γι' αυτό το έγκλημα, πιο γρήγορα θα συγχωρούνταν ο Ηρώδης από ό,τι ο άντρας σου, πιο γρήγορα θα συγχωρεθεί ο προδότης από τον αποστάτη. Είπε η Μαρία, Τι θα κάνουμε. Είπε ο άγγελος, Θα ζήσετε και θα υποφέρετε όπως όλος ο κόσμος. Είπε η Μαρία, Και ο γιος μου. Είπε ο άγγελος, Πάνω στα κεφάλια των παιδιών πέφτει πάντα το κρίμα των γονιών, και η σκιά απ' το κρίμα του Ιωσήφ σκοτείνιασε ήδη το μέλλον του γιου σου. Είπε η Μαρία, Οι δύστυχοι εμείς. Είπε ο άγγελος, Έτσι είναι και δεν θα 'χετε γιατρειά. Η Μαρία έσκυψε το κεφάλι, έσφιξε πάνω της το παιδί για να το υπερασπιστεί από τις προαναγγελθείσες δυστυχίες, κι όταν ξανακοίταξε, ο άγγελος δεν βρισκόταν πια εκεί...» *

* Από το βιβλίο «Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον» του Ζοζέ Σαραμάγκου (μετάφραση: Α. Ψυλλιά, εκδόσεις: Καστανιώτη)