Περί της πολιτικής για την ψυχική υγεία

Στο κείμενο που ακολουθεί, ο κ. Χρήστος Πανέττας, Ψυχίατρος στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής (Ψ.Ν.Α.) και Επιστημονικός Υπεύθυνος της Ε.Ψ.Α.Μ.Υ, αναφέρεται σε κάποια σημαντικά σημεία της πορείας της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και αναδεικνύει θέματα πολιτικής και ιδεολογικής ευθύνης, όπως λέει και ο ίδιος:

Η αποτυχία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, η ανυπαρξία σχεδιασμού πολιτικής από την πλευρά του Υπουργείου Υγείας, είναι πλέον επιβεβαιωμένη και αυτονόητη η ρατσιστική στάση και ο κοινωνικός αποκλεισμός των ψυχιατρικών ασθενών. Αρχικά, με τις πρώτες κινητοποιήσεις σε σχέση με την υποχρηματοδότηση των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης των ΜΚΟ, επιδιώχθηκε να περιορισθεί ως θέμα ευθυνών, πότε καταλογίζοντας ευθύνες στις διοικήσεις των φορέων, πότε στους εργαζόμενους, ουδέποτε όμως, αποσαφήνισαν τον πολιτικό σχεδιασμό για την ψυχική υγεία.

Ακολούθησαν πολλαπλές κινητοποιήσεις από τους φορείς στο Υπουργείο, καταγγελίες από εργαζόμενους, από τους ίδιους τους φιλοξενούμενους και τις οικογένειες τους. Από το Υπουργείο Υγείας θα μιλήσουν για κακοδιαχείριση από τους φορείς, κατάχρηση δημοσίου χρήματος και επιπλέον, λένε ότι, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου έχει στοιχεία, αλλά δεν κινεί διώξεις. Τότε, είναι δίκαιο που έχουν κατατάξει την χώρα μας ανάμεσα στις πρώτες σε σχέση με την διαφθορά. Σε επίπεδο οικονομικό - πολιτικό, είναι εύλογο να συμπεράνουμε ότι κυριαρχούν φαινόμενα διαπλοκής, που επιβάλλουν διαδικασίες χωρίς διαφάνεια.

Υπάρχει πολιτική ψυχικής υγείας που να διασφαλίζει ότι δεν θα επαναλειτουργήσουν διάσπαρτα άσυλα σε όλη τη χώρα;

Έχουν περάσει δέκα χρόνια από την ψήφιση του νόμου, για την ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Έκτοτε και μέχρι σήμερα, έχουν εκδοθεί ορισμένες Υπουργικές Αποφάσεις, αλλά δεν έγινε κανένας σχεδιασμός επαναπροσδιορισμού σύστασης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

Αν υποθέσουμε ότι, ο νόμος 2716/99 πράγματι νομοθετικά προέβλεπε την ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ωστόσο, όταν τα άρθρα του νόμου στην πλειοψηφία αναιρούνται, παραμένουν ανεφάρμοστα και επικρατεί μια φαυλότητα, αυθαιρεσίες και καταπάτηση των δικαιωμάτων των ψυχιατρικών ασθενών, μπορούμε να μιλάμε για πολιτική για την ψυχική υγεία;

Πολλές γεωγραφικές περιοχές της χώρας μας δεν έχουν υπηρεσίες, μεγάλοι νομοί δεν έχουν ούτε τις στοιχειώδεις υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Συνεχίζονται οι ακούσιες νοσηλείες στα ψυχιατρικά νοσοκομεία σε μεγάλο ποσοστό, όπως έχει καταγγείλει ο συνήγορος του πολίτη. Ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός νοσηλειών στα ψυχιατρικά τμήματα θα τα μετατρέψει, άμεσα, σε τμήματα χρονίων ασθενών. Με διοικητικές πράξεις καθιερώθηκε πρωτόκολλο εισαγωγών, από το οποίο αποκλείονται άτομα με νοητική υστέρηση, αυτισμό, οργανικά ψυχο-σύνδρομα, ψυχο-γηριατρικά κτλ. Δεν υπάρχει υπουργική απόφαση, η οποία καθορίζει το πού θα παραπέμπονται αυτοί οι ασθενείς και να έχει εγκυρότητα η διοικητική πράξη.

Ανησυχητική διάσταση προσλαμβάνει και το φαινόμενο της αυθαίρετης παραπομπής, από τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων, ακόμα και ηλικιωμένων ατόμων, λόγω του ότι δεν είναι σε θέση να φροντίσουν τον εαυτό τους. Επίσης, των παραπομπών της αστυνομίας, αστέγων, αλλοδαπών, ατόμων που παρουσιάζουν διαταραχές υπό την επήρεια ουσιών, ακόμα και ατόμων με σοβαρά παθολογικά προβλήματα. Σε άλλες χώρες, η αδικαιολόγητη παραπομπή στο ψυχιατρείο εξετάζεται από διοικητική – νομική υπηρεσία και καταγγέλλεται.

Όταν μιλάμε για εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας εννοούμε σαφέστατα λειτουργία υπηρεσιών στην κοινότητα, πρωτοβάθμια φροντίδα, εξω-νοσοκομειακή περίθαλψη, που σημαίνει σύσταση και λειτουργία Κέντρων Ψυχικής Υγείας, που να εξυπηρετούν συγκεκριμένο πληθυσμό και να έχουν αναπτύξει δίκτυο υπηρεσιών. Όμως, ακόμα δεν έχουν αναπτυχθεί Κ.Ψ.Υ. και τα ελάχιστα που λειτουργούν βρίσκονται σε πραγματική ασφυξία, μέσα σε πληθυσμό εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων.

Ποιες είναι οι υπηρεσίες που έπρεπε να συσταθούν για τη ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη;

Στεγαστικές κοινοτικές δομές, διαμερίσματα – ξενώνες – οικοτροφεία, οι λεγόμενες μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης (αναλυτική αναφορά στη συνέχεια).

Στα άρθρα του νόμου προβλέπεται η λειτουργία προστατευομένων εργαστηρίων, εργαστηρίων προ – επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, τα οποία δεν έχουν - ούτε πειραματικά – λειτουργήσει.

Σημαντικό είναι το άρθρο που προβλέπει την λειτουργία των κοινωνικών συνεταιρισμών (ΚοιΣΠΕ), και το οποίο προέκυψε έπειτα από προσπάθειες πολλών χρόνων των επαγγελματιών ψυχικής υγείας και είχε αναπτυχθεί σε συνεργασία με αντίστοιχους ευρωπαϊκούς φορείς (CEFEC). Σήμερα, και στον τομέα της επαγγελματικής ένταξης έχουμε πλήρη αποτυχία. Λειτουργούν κάποιες υποτυπώδεις μορφές μονάδων, που καμία σχέση δεν έχουν με τους συνεταιρισμούς. Είναι κάτι σχεδόν χειρότερο από τις εργασιακές δομές, που είχαν λειτουργήσει στις αρχές του 90, τότε που δεν υπήρχε νομοθετικό πλαίσιο, όμως είχαν συσταθεί θεραπευτικές συνεταιριστικές μονάδες στα ψυχιατρεία. Οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί καθόριζαν την ενεργό συμμετοχή της ομάδας των χρηστών, την εργασιακή τους απασχόληση με πλήρη δικαιώματα, μισθολογικά και ασφαλιστικά. Ουσιαστικά, μιλούσαμε για την ισότιμη κοινωνική ένταξή τους και αυτή την έννοια είχε ο κοινωνικός συνεταιρισμός.

Στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής λειτουργούν παράτυπα κάποιες δομές, που είχαν συσταθεί, άλλοτε, ως εργασιακές δομές, αποβλέποντας να ενταχθούν στους κοινωνικούς συνεταιρισμούς. Οι εργαζόμενοι είναι απλά απασχολούμενοι, χωρίς ασφαλιστικά δικαιώματα και χωρίς να λειτουργεί το πνεύμα της συνεταιριστικής σχέσης. Η Μονάδα Επαγγελματικής Αποκατάστασης, η οποία ως προς τα κτιριακά και τον εξοπλισμό των επαγγελματικών εργαστηρίων, υλοποιήθηκε με χρηματοδότηση προγράμματος της Ε.Ε., σήμερα λειτουργεί ως χώρος εργασιοθεραπείας. Δεν υπάρχει από τον νόμο 2716/99 κανένα άρθρο που να προβλέπει την επαναλειτουργία της εργασιοθεραπείας, παρά μόνο στον οργανισμό του Νοσοκομείου που συντάχθηκε το 1987. Επίσης η υποδομή και τα εργαστήρια προοριζόταν για την επαγγελματική αποκατάσταση. Είναι αυτό που λέμε «θαυμαστά τα έργα σου»! Ο νόμος ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού των υπηρεσιών ψυχικής υγείας το 1999 και Οργανισμός του Νοσοκομείου το 1987.

Για την παρέμβαση στο ψυχιατρείο της Λέρου έχουν γίνει πολλές αναφορές. Ποιοι ήταν οι φορείς που παρενέβησαν και υλοποιήθηκε το πρόγραμμα Λέρος; Οι φορείς του καν.815/84, οι οποίοι ήταν φορείς ιδιωτικού δικαίου (μη-κερδοσκοπικοί), που είχαν συσταθεί για να συμβάλλουν σε αυτή την προσπάθεια. Θα μπορούσε να έχει επιτυχία η παρέμβαση στη Λέρο εάν δεν υπήρχε η δραστηριοποίηση των εταιριών; Φυσικά όχι και επιπλέον να μη ξεχνάμε ότι στα υπόλοιπα ψυχιατρεία η κατάσταση δεν ήταν καλύτερη, με μεγάλο αριθμό χρόνιων ασθενών στο ΨΝΑ (2200 άτομα) από τη μία, και με τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας από την άλλη, οι οποίοι τότε, αριθμητικά και ποιοτικά δεν είχαν καμιά σχέση με το επίπεδο της τωρινής περιόδου.

Δεν πρέπει να αγνοούμε, ότι στη χώρα μας η κατάσταση στο χώρο ψυχικής υγείας ήταν απαράδεκτη και τότε σε πολλά επίπεδα γίνονταν προσπάθειες για την ανάπτυξη κοινοτικών υπηρεσιών και την βελτίωση των απάνθρωπων συνθηκών διαβίωσης των νοσηλευόμενων στα ψυχιατρεία. Επιπλέον, η εγκατάσταση χρόνιων ασθενών από την Λέρο σε στεγαστικές δομές σε όλη την Ελλάδα, με κριτήριο τον τόπο καταγωγής τους, ήταν ένα πάρα πολύ δύσκολο έργο προετοιμασίας, δεδομένου ότι οι ασθενείς ήταν πλήρως εγκαταλελειμμένοι για χρόνια και είχαν χάσει κάθε ικανότητα – δεξιότητα. Ωστόσο, είχε καταγραφεί ένα αξιόλογο έργο από τους φορείς σε σχέση με τα αποτελέσματα των πρώτων μονάδων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, και επιπλέον, σημαντικό έργο προσέφεραν με την αγωγή στην κοινότητα, παρά τη δυσκολία του να ευαισθητοποιήσουν τον πληθυσμό της περιφέρειας, εκείνη την εποχή. Πολλοί φορείς είχαν αναπτύξει δράσεις παροχής υπηρεσιών, όπως κινητές μονάδες, λειτουργία επαγγελματικών εργαστηρίων και μετά - νοσοκομειακή παρακολούθηση. Όλα αυτά, είχαν ανακοινωθεί σε ημερίδες – συνέδρια και οι φορείς διοργάνωσαν επιστημονικές συναντήσεις με εκπροσώπους από την Ε.Ε., όπου αναπτύχθηκαν σημαντικές διασυνδέσεις με αντίστοιχους φορείς των ευρωπαϊκών χωρών. Υπήρξε, ακόμα, ένα συνεχές εκπαιδευτικό πρόγραμμα των επαγγελματιών ψυχικής υγείας και είχε καθιερωθεί μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών.

Την περίοδο αυτή, αναπτύχθηκε ένας ανοιχτός διάλογος για την αναγκαιότητα των κοινοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ο οποίος επέδρασε στο χαρακτήρα λειτουργίας των ψυχιατρικών ιδρυμάτων. Το ότι δεν είχαν αποσαφηνισθεί νομοθετικά, λειτουργικά ζητήματα των δομών, όπως τα κριτήρια και η σταθερότητα των οικονομικών πόρων, φαινόμενο που ισχύει και στις μέρες μας με τις χρηματοδοτήσεις, έγινε για αυτονόητους πολιτικούς λόγους. Όμως, δεν μπορούμε να αγνοούμε το έργο τους και να ακυρώνουμε προσπάθειες τόσων χρόνων.

Εκείνη την εποχή συστήθηκε η ΠΕΨΑΕΕ από επαγγελματίες, από όλη την Ελλάδα, που είχαν αναλάβει προγράμματα εκπαίδευσης – κατάρτισης των ψυχιατρικών ασθενών. Το νομικό πλαίσιο αποτέλεσε κύριο ζήτημα για την Εταιρία και συνέβαλε με προτάσεις και συμμετοχή στην διαμόρφωση του νόμου για τους ΚοιΣΠΕ. Συσπειρώθηκαν επαγγελματίες ψυχικής υγείας από όλη την Ελλάδα, διοργανώθηκαν ημερίδες και πανευρωπαϊκά συνέδρια.

Συνοπτικά αναφέρονται ενέργειες και δράσεις φορέων, που συνέβαλαν σημαντικά στην παραπέρα πορεία.

Ψυχαργώς – Φάση Α. Έναρξη 2000. Εγκρίνεται η Μονάδα Υποστήριξης (φορέας ΕΠΙΨΥ) όπως καθόριζε το Πρόγραμμα. Τα δημόσια ψυχιατρεία αναλαμβάνουν την σύσταση των πρώτων ξενώνων – οικοτροφείων. Οι ασθενείς που εγκαταστάθηκαν στις δομές ουδέποτε πήραν εξιτήριο και συνεχίζουν να θεωρούνται ως νοσηλευόμενοι. Λόγω των γραφειοκρατικών δυσκολιών, ο εξοπλισμός έγινε από το Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής, φορέας που τελεί υπό το καθεστώς των ΝΠΙΔ. Οι προσλήψεις του προσωπικού έγιναν με σύμβαση αορίστου χρόνου. Ο αριθμός των εργαζομένων δεν επαρκούσε, και γι’ αυτό η στελέχωση του προσωπικού έγινε και από μόνιμο προσωπικό του νοσοκομείου. Σήμερα, οι περισσότεροι συμβασιούχοι εργάζονται σε ψυχιατρικά τμήματα, παρ’ ότι η νομοθεσία προέβλεπε οργανικές θέσεις στις δομές. Επίσης, λόγω του δημοσιολογιστικού κανονισμού, ουδέποτε, οι δομές μπόρεσαν να λειτουργήσουν ως μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Οι προμήθειες – τα τρόφιμα – η σίτιση γίνονταν όπως στα εσωτερικά τμήματα. Ουσιαστικά, οι χρήστες των υπηρεσιών ήταν νοσηλευόμενοι και δεν είχαν την δυνατότητα να προβούν σε προμήθειες από την κοινότητα ή άλλες κοινωνικές δράσεις (αντίγραφα του ασύλου).

Ψυχαργώς φάση Β. Έναρξη 2003. Ανέλαβαν την λειτουργία ξενώνων τα δημόσια νοσοκομεία όπως και οι φορείς ΜΚΟ. Από τους διευθυντές των κλινικών και το επιστημονικό συμβούλιο έγινε επιλογή των περιστατικών, ποια θα αναλάμβαναν τα ψυχιατρεία και οι ΜΚΟ. Το προσωπικό προσελήφθη από τις ΜΚΟ, την εκπαίδευση τους είχαν αναλάβει πιστοποιημένοι φορείς ΜΚΟ. Η πρακτική τους εξάσκηση και η προετοιμασία των ασθενών έγινε μέσα στους χώρους των ψυχιατρείων, και την είχαν αναλάβει οι μόνιμοι επαγγελματίες του νοσοκομείου. Πάλι, οι ασθενείς που πήγαν σε δομές του δημοσίου δεν πήραν εξιτήριο και παραμένουν ως νοσηλευόμενοι. Στους ασθενείς που ανέλαβαν οι φορείς – ΜΚΟ, εδόθη εξιτήριο, χωρίς καμιά νομική έγκριση και χωρίς να ζητηθεί η γνώμη των συγγενών.

Σε συνέχεια της «ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού των υπηρεσιών ψυχικής υγείας», κλασσικό παράδειγμα αποτελεί η Αθήνα και ιδιαίτερα η περιοχή του κέντρου, όπου λειτουργούν στεγαστικές δομές των ψυχιατρείων και των φορέων. Οι δομές αυτές, μπορεί να είναι σε απόσταση ενός χιλιομέτρου, αλλά πάραυτα, λειτουργούν χωρίς καμία συνεργασία ή συντονισμό δράσεων (διασπορά του ασύλου).

Το πως εντάσσονται στον οργανισμό του νοσοκομείου του ‘87 και πως ανταποκρίνονται στο νόμο 2716/99 είναι ζητήματα που κάποτε πρέπει να αποσαφηνισθούν.

Για τις δομές που είχαν συσταθεί στη φάση Α, από τα δημόσια ψυχιατρεία, υπήρξε Υπουργική Απόφαση που προέβλεπε και τον οικονομικό προϋπολογισμό. Για τις δομές της φάσης Β΄, των δημόσιων ψυχιατρείων, δεν έχει εκδοθεί Υπουργική Απόφαση και ούτε καθορίσθηκε προϋπολογισμός. Αν υπήρχαν στοιχεία, θα μπορούσαμε να κάνουμε σύγκριση των οικονομικών μεγεθών, οπού θα βλέπαμε κατά πόσο επιβαρύνεται ο προϋπολογισμός των νοσοκομείων και ποια είναι τα οικονομικά μεγέθη των φορέων ΜΚΟ.

Το ΦΕΚ με αρ.φύλλου 661 της 23ης Μαϊου 2000 με τίτλο: «Καθορισμός του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης» είναι πλήρως ανεφάρμοστο και κατά συνέπεια άκυρο. Το νομικό καθεστώς των μονάδων: ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, (ΜΚΟ), οι εταιρείες, όπως αποκαλούνται, τα Κέντρα Ψυχικής Υγιεινής, φορείς που σύστησαν οι γονείς (ΣΟΨΥ), η μη κερδοσκοπική οργάνωση «ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» της εκκλησίας της Ελλάδας, ορίζεται με την συν-υπογραφή του Υπουργού Υγείας και του Υπουργού Παιδείας (ο θεός να βάλει το χέρι του να βγάλουμε άκρη).

Συνέχεια του «εκσυγχρονισμού» νόμος 2716/99 άρθρο 2: Επιτροπή προστασίας των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές. Η Ειδική Επιτροπή, εποπτεύει και ελέγχει την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, όπως το δικαίωμα για αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης στις Μονάδες Ψυχικής υγείας. Επιπλέον, παρεμβαίνει, κάθε φορά που διαπιστώνει παραβίαση των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, προβαίνει σε συστάσεις και αποστέλλει αναφορά στο αρμόδιο, για την ποινική ή πειθαρχική δίωξη, όργανο. Στη συνέχεια των άρθρων, περιγράφονται οι ενέργειες που έχουν διαπραχθεί με τους δικηγορικούς συλλόγους και το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Οι συνθήκες διαβίωσης είναι άθλιες, όπως και ο συνήγορος του Πολίτη κατήγγειλε, τι άλλο να τους συμβεί για να θεωρηθεί παραβίαση των δικαιωμάτων;

Συνέχεια του «εκσυγχρονισμού» νόμος 2716/99 άρθρο 3. Τομεοποίηση: «Τομείς ψυχικής υγείας – ένταξη των μονάδων ψυχικής υγείας στους τομείς ψυχικής υγείας». Το άρθρο, αναφέρεται στη σύσταση των μελών της Τομεακής Επιτροπής ψυχικής υγείας και στις αρμοδιότητές τους. Ακόμα, έχουν καθορισθεί οι ΤΕΨΥ στην Αττική, με κριτήρια γεωγραφικά και επίσης, έχουν ορισθεί οι Πρόεδροι και τα Μέλη κάθε επιτροπής. Πρώτο ζήτημα αρχής: Με ποια κριτήρια διορίζονται οι Πρόεδροι και τα Μέλη από τον Υπουργό Υγείας; Είναι ενδιαφέρον να μελετήσουμε, αναλυτικά, το πώς καθορίζεται κάθε Τομέας, ποιες μονάδες ψυχικής υγείας ανήκουν σε κάθε Τομέα, και τότε, θα αντιληφθούμε ότι είναι πέρα από κάθε πραγματικότητα και λογική. Ο κάθε Τομέας απαρτίζεται από ψυχιατρικό τμήμα, είτε των ψυχιατρικών νοσοκομείων, είτε των Γενικών νοσοκομείων. Δηλαδή, ένα ψυχιατρικό τμήμα οξέων του ψυχιατρικού νοσοκομείου, αναφέρεται σε μία συγκεκριμένη περιοχή της Αθήνας και ο ίδιος καταμερισμός γίνεται και για τις υπόλοιπες περιοχές. Πέρα από τα ψυχιατρικά τμήματα, στον Τομέα συμπεριλαμβάνονται ξενώνες – οικοτροφεία του δημοσίου και των ΜΚΟ.

Η Επιτροπή οφείλει, σε τακτά χρονικά διαστήματα, να καλεί τους Επιστημονικούς Υπευθύνους των μονάδων ψυχικής υγείας. Ένα παράδειγμα: Οι ξενώνες και τα οικοτροφεία των ψυχιατρικών νοσοκομείων (ως νοσηλευτικά τμήματα) διοικητικά υπάγονται στην διοίκηση του νοσοκομείου – στην νοσηλευτική υπηρεσία και στις αντίστοιχες ψυχιατρικές κλινικές. Όμως, ο Επιστημονικός Υπεύθυνος μιας μονάδας, μπορεί να ανήκει σε Επιτροπή με Πρόεδρο από ψυχιατρικό τμήμα γενικού νοσοκομείου, όπου θα μιλήσει για θεραπευτικά προγράμματα, για αξιολόγηση, για συνθήκες διαβίωσης κτλ.; Σύμφωνα με τις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα των Τομεακών Επιτροπών ψυχικής υγείας, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης με τις σοβαρές συνέπειες στην υγεία των φιλοξενουμένων, θεωρούνται εκείνοι υπεύθυνοι και είναι στις υποχρεώσεις τους να είχαν προβεί σε ενέργειες για την κάλυψη των αναγκών και τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων. Είναι ευνόητο, ότι οι ΤΕΨΥ δε συνεδρίασαν και δεν ανέλαβαν τις υποχρεώσεις τους όπως προβλέπουν τα άρθρα του νόμου. Επίσης, είναι αυτονόητο το ερώτημα γιατί δεν υποβάλλουν τις παραιτήσεις τους και δεν ζητούν την ανάκληση του διορισμού τους;

Η συνέχεια του αναχρονισμού των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Στη δημοσίευση του προγράμματος ΕΣΠΑ, αναφέρεται ότι θα ενισχύσει την διοικητική και λειτουργική δυνατότητα των ΤΕΨΥ. Αυτό σημαίνει, ότι η λειτουργία των ΤΕΨΥ ήταν ανύπαρκτη και οι ευθύνες και οι υποχρεώσεις των μελών τους, σύμφωνα με τα άρθρα του νόμου, δεν τηρήθηκαν. Οι φορείς ΝΠΙΔ αποκλείονται από την χρηματοδότηση του προγράμματος ΕΣΠΑ. Αυτό σημαίνει, αφ’ ενός, ότι οι μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, με τα γνωστά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, δεν θα αποτελούν μονάδες ψυχικής υγείας του Τομέα. Αφ’ ετέρου, τα μέλη της Τομεακής Επιτροπής επιστημονικοί υπεύθυνοι των ΜΚΟ, που είχαν ορισθεί με ΦΕΚ, θα αντικατασταθούν; Λογικό, διότι δεν μπορεί να είναι μέλη. Η ένταξη των μονάδων ψυχικής υγείας των ΝΠΙΔ στους ΤοΨΥ προβλέπεται από τον νόμο 2716/99 και όσα ΦΕΚ εκδόθηκαν στην συνέχεια ήταν στο πλαίσιο των άρθρων του νόμου.

Φαίνεται ότι, προαναγγέλλεται η κατάργηση του νόμου 2716/99.

Να διατηρηθεί το άρθρο 1: «Το κράτος έχει την ευθύνη για την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας…».

Κοινωνική πολιτική για την ψυχική υγεία.
Κοινωνική πολιτική για την προάσπιση των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές.

Χρήστος Πανέττας, Ψυχίατρος