Κατανοώντας την πολιτισμική ετερότητα στην ψυχική υγεία

Οδηγός Επίγνωσης της Πολιτισμικής Ετερότητας: 

Κατανοώντας την πολιτισμική ετερότητα στην ψυχική υγεία

Πρόλογος στην ελληνική έκδοση

Τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των μεταναστών στην Ελλάδα αυξάνει συνεχώς. Οι μονάδες υγείας και ψυχικής υγείας γίνονται αποδέκτες αιτημάτων φροντίδας που απαιτούν νέες δεξιότητες, γνώσεις και ιδιότητες από μεριάς των εργαζομένων στο σύστημα της περίθαλψης. Είναι δεξιότητες, γνώσεις και ιδιότητες που σχετίζονται με την έννοια της πολιτισμικής ικανότητας (cultural competence). Η εξοικείωση των επαγγελματιών υγείας και ψυχικής υγείας, καθώς και των εργαζομένων στη δημόσια υγεία εν γένει, με την έννοια αυτή (και τις αντίστοιχες εφαρμογές) θεωρείται σήμερα απαραίτητη. Η πολιτισμική ικανότητα αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου να καταστεί δυνατή η παροχή κατάλληλων υπηρεσιών σε άτομα και ομάδες διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης τα οποία υπό διαφορετικό καθεστώς (οικονομικοί μετανάστες, πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο, χωρίς χαρτιά) διαμένουν πρόσκαιρα ή μόνιμα στη χώρα μας.

Ειδικά στην ψυχική υγεία η ανάγκη απόκτησης της πολιτισμικής ικανότητας (η οποία εννοείται ως ικανότητα διαχείρισης των διαφορών που προκύπτουν από τις καθημερινές αλλαγές, δηλαδή ως ικανότητα διαχείρισης του αγνώστου) είναι ακόμη πιο επιτακτική: τόσο η κουλτούρα όσο και το καθεστώς διαμονής ενός αλλοδαπού στη χώρα μας συνιστούν παράγοντες που επηρεάζουν το βίωμα, την εκδήλωση και την έκφραση της ψυχικής διαταραχής και του θεραπευτικού αιτήματος.

Το Κέντρο Ημέρας  “Βαβέλ”,  μονάδα ψυχικής υγείας για μετανάστες που λειτουργεί από το 2007 στο πλαίσιο του προγράμματος “Ψυχαργώς”, αναγνωρίζοντας αυτή την ανάγκη ανέλαβε την πρωτοβουλία να εκδώσει στην ελληνική γλώσσα το Cultural Awareness Tool, κάνοντας τις απαιτούμενες προσαρμογές. Η μετάφραση έγινε από τις φοιτήτριες ψυχολογίας κκ. Ναυσικά Τσιπά και Κατερίνα Οικονόμου, κατά τη διάρκεια της πρακτικής τους άσκησης στο “Βαβέλ”. Τις διορθώσεις ανέλαβε ο δικηγόρος, συντονιστής της ομάδας νομικής υποστήριξης του Ελληνικού Συμβούλιου για τους Πρόσφυγες, κ. Σπύρος Κουλοχέρης. Ελπίζουμε το τελικό αποτελέσματα να αποτελέσει  ένα χρήσιμο εργαλείο που θα βοηθά τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας να προσεγγίζουν με πολιτισμική ευαισθησία ανθρώπους οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια και αναζητούν ψυχολογική ή ψυχιατρική βοήθεια.

Ανεξάρτητα από το κατά πόσο ο αναγνώστης συμφωνεί ή διαφωνεί με την προτεινόμενη προσέγγιση, είναι βέβαιο πως το ανά χείρας βοήθημα δίνει ερεθίσματα για προβληματισμό και μάλιστα σε ένα πεδίο (της διαπολιτισμικής ψυχιατρικής) που στη χώρα μας είναι ακόμη σχετικά άγνωστο.

Νίκος Γκιωνάκης, επιστ. υπεύθυνος Κέντρου Ημέρας “Βαβέλ”


O Οδηγός Επίγνωσης της Πολιτισμικής Ετερότητας διανέμεται δωρεάν και μπορείτε να τον κατεβάσετε εδώ

“Το άβατο της υγείας” και το στίγμα της ψυχικής ασθένειας

Στο άρθρο με τίτλο “Το άβατο της υγείας”, που δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή στις 18/06/2010),  η Έλλη Τριανταφύλλου γράφει για το Νοσοκομείο Ευαγγελισμός:

“...Και όμως, σε αυτό το κατ’ εξοχήν νοσοκομείο αιχμής στεγάζεται ψυχιατρικός τομέας, ο οποίος καταλαμβάνει σχεδόν ολόκληρο όροφο. Ψυχιατρείο στο κέντρο της Αθήνας...”


Αν και δεν κατάλαβα το μήνυμα που θέλει να περάσει στους αναγνώστες της η δημοσιογράφος Έλλη Τριανταφύλλου, ούτε τι ακριβώς προτείνει, οι φράσεις της αναπαράγουν το στερεότυπο για τον ψυχικά ασθενή (και τους χώρους νοσηλείας του). Δηλαδή, οι ψυχικά ασθενείς δεν μπορούν να νοσηλεύονται στα Γενικά Νοσοκομεία και οι χώροι νοσηλείας τους δεν μπορούν να βρίσκονται εντός του κέντρου των πόλεων. Ακόμα και αν αυτό αντανακλά τις απόψεις της, δεν είναι αξιοπερίεργο ότι η δημοσιογράφος δεν έχει αντιληφθεί την πολυετή προσπάθεια που γίνεται (και στη χώρα μας) για τον αποστιγματισμό της ψυχικής ασθένειας;

Επίσης, η κυρία Έλλη Τριανταφύλλου συγχέει, ελπίζω όχι εσκεμμένα, τον Ψυχιατρικό Τομέα του Νοσοκομείου με το Ψυχιατρείο. Όμως, θα όφειλε να γνωρίζει ότι η λειτουργία Ψυχιατρικού Τομέα στα Νοσοκομεία, η οποία δυστυχώς προχώρησε με αργούς ρυθμούς, αποτελεί σημαντικό παράγοντα για το πέρασμα από την ασυλική ψυχιατρική περίθαλψη (με τα ιδρυματικού τύπου κλειστά νοσηλευτήρια) στην κοινοτική ψυχιατρική φροντίδα (δηλαδή, τη συνολική προσέγγιση του ψυχικά ασθενή και την υποστήριξή του μέσα στην κοινότητα). Εξάλλου, είναι γνωστό ότι ο Ψυχιατρικός Τομέας των Νοσοκομείων αποτελεί ένα μέρος του δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας, το οποίο ελπίζουμε ότι κάποια στιγμή θα αντικαταστήσει το ψυχιατρικό ίδρυμα - άσυλο.

Θέλω να πιστεύω ότι η  κυρία Τριανταφύλλου δεν θέλει να μας πει ότι οι ψυχικά ασθενείς δεν έχουν το δικαίωμα νοσηλείας στα Νοσοκομεία, ούτε ότι πρέπει να επιστρέψουν στα απομονωμένα ιδρύματα που παρέμειναν έγκλειστοι για δεκαετίες. Όμως, σε μια εποχή που η ψυχιατρική μεταρρύθμιση εγκαταλείπεται από την πολιτεία, οι “απροσεξίες” των δημοσιογράφων μπορεί να είναι πιο επικίνδυνες απ' ό,τι φαντάζονται.

ΥΓ. Με την ευκαιρία, σας προτείνουμε να διαβάσετε το άρθρο: “Τα ΜΜΕ και η κοινωνική εικόνα της ψυχικής ασθένειας” της Μαρίνας Οικονόμου, Επ. Καθηγήτριας Ψυχιατρικής. Θα το βρείτε στο  στο tvxs

Δρομοκαϊτειο: Αυθαιρεσίες λόγω ..."ανάγκης βελτίωσης των πραγμάτων"

“...Κάποιοι λένε «τώρα με την κρίση, εκ των πραγμάτων θα πρέπει να περιορίσουμε τις δαπάνες μας για τη στήριξη ομάδων πληθυσμού, για την κοινωνική πρόνοια, την υγεία, την παιδεία» κ.ο.κ.. Όχι απλώς είμαι αντίθετος με αυτή την θέση, αλλά θεωρώ ότι, ακριβώς εν μέσω δύσκολων καιρών και κρίσεων, είναι υποχρέωσή μας να προφυλάξουμε, να προστατέψουμε βασικά δικαιώματα και, βεβαίως, ειδικές ομάδες που πλήττονται ιδιαίτερα: άτομα με αναπηρία, ψυχικά ασθενείς, άτομα εθισμένα, τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας μας...” Γιώργος Παπανδρέου

Ποιος θυμάται τις παραπάνω δηλώσεις του Γ. Παπανδρέου; Μάλλον ούτε ο ίδιος. Ένα χρόνο αργότερα, η κυβέρνησή του έχει ήδη εγκαταλείψει τις “ειδικές ομάδες που πλήττονται ιδιαίτερα”. Όσο για τα δικαιώματά τους, όχι μόνο δεν τα προφύλαξαν και δεν τα προστάτευσαν, αλλά τα “παραχώρησαν” στα χέρια των διοικήσεων των ιδρυμάτων.

Τις προηγούμενες ημέρες, πρώην και νυν νοσηλευόμενοι του Δρομοκαϊτείου Ψυχιατρικού Νοσοκομείου, οι οποίοι εργάζονται με στόχο την κοινωνική επανένταξή τους, προχώρησαν σε κινητοποιήσεις διαμαρτυρόμενοι για τις περικοπές στην αμοιβή τους. 

Στο δελτίο τύπου που εξέδωσαν, διαβάζουμε πως η διοίκηση του ψυχιατρείου αποφάσισε την περικοπή των αμοιβών κατά 0,30 την ώρα (δηλ, από 3 ευρώ σε 2,70 ευρώ)! Δεν πιστεύουμε, βέβαια,  ότι το ποσό από αυτές τις περικοπές θα συμβάλει στη μείωση του χρέους της χώρας μας, αλλά σίγουρα η απόφαση της διοίκησης επιβεβαιώνει την κοινωνική χρεοκοπία που μας επιβάλλει η κυβέρνηση με άλλοθι την οικονομική κρίση.

“...Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε κάνει πολύ σοβαρές προσπάθειες για επανένταξη και έχουμε καταφέρει (και με την βοήθεια αυτής της εργασίας παρόλο που είναι πολύ απαιτητική) να ξεφύγουμε τον εφιάλτη του εγκλεισμού για αρκετά χρόνια. Μας κόβονται τα φτερά, γκρεμίζονται τα σχέδια και τα όνειρα μας για μια αυτόνομη και χωρίς στέρηση ζωή (για άλλους το ενοίκιο, ένας λογαριασμός της ΔΕΗ, μία θεραπεία στον οδοντίατρο, για άλλους ένα γραμμάτιο για μηχανάκι, τα τσιγάρα μας, ο καφέ μας, μία έξοδος) πράγματα που πιθανόν να θεωρούνται πολύ μικρά ή αυτονόητα αλλά που για εμάς δεν είναι καθόλου αυτονόητα...”, αναφέρουν στο δελτίο τύπου οι νοσηλευόμενοι και δεν χρειάζεται να προσθέσουμε τίποτα άλλο.

Υπενθυμίζουμε μόνο ότι, οι άνθρωποι αυτοί, νοσηλεύονται ή νοσηλεύθηκαν στο ίδρυμα που έγινε η αφορμή για να ξανα-ασχοληθεί το BBC - είκοσι χρόνια μετά το σκάνδαλο της Λέρου - με τις απαράδεκτες συνθήκες που επικρατούν στα Ελληνικά ψυχιατρικά ιδρύματα.

Δεν είναι όμως μόνο οι περικοπές των αμοιβών. Η κινητοποίηση των νοσηλευομένων ανέδειξε και μια σειρά αυθαιρεσιών από την πλευρά της διοίκησης του Δρομοκαϊτείου, που αποδεικνύει έμπρακτα την επιστροφή στη λογική των ασύλων.

Ενημερωθήκαμε ότι οι νοσηλευόμενοι που διαμαρτυρήθηκαν απειλήθηκαν με απολύσεις από την εργασία τους και ακόμα ότι υποχρεώθηκαν να ζητήσουν συγγνώμη από τον πρόεδρο του Δρομοκαϊτείου!

Επίσης, πληροφορηθήκαμε, από εργαζόμενους στο Δρομοκαϊτειο, ότι βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο η λειτουργία ξενώνων και αποκαταστασιακών προγραμμάτων, ενώ παράλληλα δρομολογούνται διαδικασίες για την πλήρωση των κενών θέσεων στα τμήματα χρονίων ασθενών. Δηλαδή, προετοιμάζεται η επιστροφή στην παραδοσιακή ψυχιατρική περίθαλψη, ακυρώνοντας τα (όποια) βήματα κατάφερε να κάνει η χώρα μας προς την κοινοτική ψυχιατρική φροντίδα, τα τελευταία είκοσι χρόνια!

Τέλος, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ο πρόεδρος του Δρομοκαϊτείου διέταξε, με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, τη μετάθεση της ψυχολόγου που κατήγγειλε, μέσω της εφημερίδας “Ελευθεροτυπία”, τις αδικίες που διαπράττονται σε βάρος των ασθενών του Δρομοκαϊτείου (σημ. πρόκειται για το δημοσίευμα που αναδημοσιεύσαμε και σχολιάσαμε σε προηγούμενη ανάρτηση). Αξίζει να σημειώσουμε ότι η απόφαση του προέδρου, η οποία υποτίθεται ότι υπεγράφη την Παρασκευή 11 Ιουνίου (δηλαδή μία μέρα πριν (!) από το “ενοχλητικό” δημοσίευμα της 12ης Ιουνίου στην Ελευθεροτυπία), καταλήγει: “Η παρούσα ισχύει από αύριο Τρίτη 15/6/2010”. Όμως, επειδή όλοι ξέρουμε ότι το “αύριο” της Παρασκευής 11/6 δεν είναι η Τρίτη 15/6 – και, επίσης, ξέρουμε ότι σε αυτό το μεσοδιάστημα μεσολάβησαν το “ενοχλητικό” δημοσίευμα και η διαμαρτυρία των νοσηλευομένων – περιμένουμε από τον πρόεδρο του  Δρομοκαϊτείου Νικόλαο Γ. Τσίκη να εξηγήσει (εκτός όλων των άλλων) τι εννοεί με την “ανάγκη βελτίωσης των πραγμάτων...”, που αναφέρει στην απόφασή του:

ΥΓ. Διαβάστε και την καταγγελία του Συλλόγου Νοσηλευτών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων εδώ

update: Ερώτηση στη Βουλή με θέμα: Η «πολιτική» της Διοίκησης του ΨΝΑ «Δρομοκαΐτειο» γεννά προβλήματα σε βάρος νοσηλευομένων και εργαζομένων

Πλήρης εγκατάλειψη των δομών πρόνοιας και ψυχικής υγείας

Με αφορμή το άρθρο της Ελιζαμπέττας Καζαλόττι στην Ελευθεροτυπία με τίτλο “Η πρόνοια υπό κατάρρευση”, επισκεφθήκαμε την ιστοσελίδα του ΠΑΣΟΚ και διαπιστώσαμε ότι, προεκλογικά, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ είχαν δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις δομές που εγκαταλείπονται σήμερα από την κυβέρνηση.

Αναδημοσιεύουμε, λοιπόν, το άρθρο της Ελευθεροτυπίας και παραθέτουμε λίγους μόνο από τους συνδέσμους για να θυμηθούμε την (προεκλογική) κοινωνική ευαισθησία του ΠΑΣΟΚ.

Η πρόνοια υπό κατάρρευση

Οι ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες δεν δέχονται μόνο το μεγαλύτερο βάρος της οικονομικής κρίσης, στη μάχη για καθημερινή επιβίωση. Δοκιμάζονται ιδιαίτερα και από τις δραστικές περικοπές των δαπανών για την υγεία και την πρόνοια, από την υποβάθμιση, ακόμη και κατάργηση, των παρεχόμενων - απαραίτητων υπηρεσιών.

Η μείωση των δαπανών για τις υπηρεσίες αυτές και τις προνοιακές δομές φτάνει το 10% με τον νέο προϋπολογισμό και σε ορισμένες περιπτώσεις το 100% (!), με αποτέλεσμα να κλείνουν ιδρύματα, να αποδυναμώνονται μονάδες, η λειτουργία τους και η απαραίτητη υποδομή, για τη ζωτική φροντίδα ευπαθών ομάδων. Ιδιαίτερα πλήττονται παιδιά με ειδικά προβλήματα, ηλικιωμένοι, ψυχικά ασθενείς, ΑμεΑ, καρκινοπαθείς, εξαρτημένοι από ουσίες, που χρειάζονται άμεση και διαρκή βοήθεια για να αντεπεξέλθουν στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Οι περικοπές έφτασαν να απειλούν τη ζωή και την ελπίδα... Η χρεοκοπία σε όλη την τραγική της διάσταση.

ΚΕΝΤΡΟ ΒΡΕΦΩΝ ΜΗΤΕΡΑ

Μεγάλες δυσκολίες αντιμετωπίζει και το Κέντρο Βρεφών «Μητέρα», προς το οποίο έχουν μειωθεί οι επιχορηγήσεις και λόγω της αναστολής των προσλήψεων παρατηρείται μείωση του προσωπικού, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται σοβαρές δυσκολίες στη φροντίδα των βρεφών.

Όπως αναφέρθηκε στο πρόσφατο πανελλήνιο συνέδριο κοινωνικών λειτουργών, ορισμένες κατηγόριες καρκινοπαθών αδυνατούν να βγάλουν αναπηρική σύνταξη. Το επίδομα που δικαιούνται ανέρχεται σήμερα στα 230 ευρώ. Και το ερώτημα είναι πώς μπορεί κάποιος που αδυνατεί να εργαστεί να ζήσει με αυτό το ποσό.... Λόγω των πολλών προβλημάτων στον τομέα της πρόνοιας μεγάλη κινητοποίηση και διαμαρτυρία στο υπουργείο Οικονομικών διοργανώνουν οι φορείς τη Δευτέρα 21 Ιουνίου.

ΔΡΟΜΟΚΑΪΤΕΙΟ

Τα μέτρα που επιβάλλουν Ε.Ε./ΔΝΤ μεταφέρονται σχεδόν αυτόματα σε περικοπές που επιβάλλει το υπουργείο Υγείας σε πολλές δομές. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Δρομοκαΐτειου (που διαθέτει τεράστια περιουσία και υπόκειται στην απολυταρχική εξουσία του «Κληροδοτήματος»), η διοίκηση του οποίου, εδώ και δύο χρόνια, επιχειρεί σταδιακά τη σιωπηρή περιστολή των δαπανών σε κάθε πτυχή της λειτουργίας του νοσοκομείου που αφορά στους ασθενείς.

Μάλιστα, προσφάτως το Δ.Σ. προχώρησε στη σύσταση έκτακτης (εκτός των θεσμοθετημένων οργάνων) «Επιτροπής για περιορισμό ελαστικών δαπανών» (στις ελαστικές δαπάνες, εκτός από τα φάρμακα, περιλαμβάνονται η διατροφή, τα είδη ένδυσης, οι δαπάνες για θεραπευτικές δραστηριότητες, η συντήρηση κτιρίων, τα συνεργεία καθαριότητας κ.ά.). Η επιτροπή αποτελείται από γιατρό, υπεύθυνο διατροφής, φαρμακοποιό κ.ά.

Οι ασθενείς, σύμφωνα με όσα λέει στην «Ε» η ψυχολόγος και μέλος του Δ.Σ. του Σωματείου Εργαζομένων του Δρομοκαΐτειου, Δώρα Κουτσανέλλου, δέχονται, σήμερα, την πιο «ανοιχτή» επίθεση, από ποτέ, σε κεκτημένα δικαιώματά τους. Συγκεκριμένα:

Διεκόπη η χορήγηση τσιγάρων και διαφόρων ειδών διατροφής σε άπορους ασθενείς, μειώθηκε το χορηγούμενο στα οικοτροφεία ποσό για διατροφή από 8 σε 7 ευρώ ημερησίως για κάθε άτομο. Συρρικνώνονται «σιωπηρά» οι εξωνοσοκομειακές δομές (κατάργηση εγκεκριμένου οικοτροφείου, υποβάθμιση επαγγελματικών δομών των ασθενών, μεταφορά εξωτερικών ιατρείων από το κέντρο της Αθήνας -οδός Κωλέττη- μέσα στο ψυχιατρείο-άσυλο!!!).

Κάθε δραστηριότητα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης (π.χ. έξοδοι, εκδρομές) θεωρείται πλέον αιτία πολέμου από την πλευρά του Δ.Σ., με τους λειτουργούς να εξουθενώνονται για να πείσουν για τη ζωτική τους σημασία. Εκδιώχθηκαν ακόμη και φιλανθρωπικά σωματεία προκειμένου να επικρατήσει η «ηθική» της «οικονομικής δυσπραγίας».

Κάθε πτυχή των προγραμμάτων αποκατάστασης (για τα οποία το Δρομοκαΐτειο έλαβε γενναίες επιχορηγήσεις από την Ε.Ε. και ανέλαβε δεσμεύσεις γι' αυτά καθώς θεωρούνται απαραίτητα συστατικά της παροχής υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας) υποβαθμίζεται.Οι δομές επαγγελματικής αποκατάστασης των ασθενών (γνωστές ως ΘΕΣΥΜΟ) φυλλορροούν, ενώ μειώθηκαν δραστικά οι θέσεις αμειβόμενης απασχόλησης. Οι ασθενείς που συμμετέχουν σε αυτές βρίσκονται υπό διαρκή αμφισβήτηση και υπό διαρκή πίεση και «εκβιασμό», καθώς εξαναγκάζονται, χωρίς κανένα θεραπευτικό κριτήριο, να διανύουν καθημερινά μεγάλες αποστάσεις προκειμένου να συμμετέχουν στις λεγόμενες «εργοθεραπείες» για το ποσό των 117-170 ευρώ μηνιαίως, χωρίς ακόμα και αυτό να καταβάλλεται τακτικά. Το ποσό αυτό, σύμφωνα με τον νόμο (2716/99), δεν αποτελεί αμοιβή για εργασία ούτε επίδομα αλλά κίνητρο για συμμετοχή σε αποκαταστασιακές δραστηριότητες και θεραπευτικά προγράμματα για επανένταξη στην κοινότητα (στα οποία η διοίκηση δεν πρέπει να παρεμβαίνει απαιτώντας «αντίκρισμα σε εργασία»).

Αποκορύφωμα αποτελεί η περικοπή, περίπου κατά 60%, της αμοιβής των εργαζόμενων ασθενών στα κυλικεία του Δρομοκαΐτειου. Το Δ.Σ. περικόπτει τις μηνιαίες αμοιβές των ασθενών (που εργάζονται 7 ώρες ημερησίως και Σαββατοκύριακα) από περίπου 400 σε 170 ευρώ (τα 170 ευρώ δικαιούνται, όπως προαναφέρθηκε, και χωρίς εργασία)! Ανακοινώθηκε, προφορικά, ότι εάν υπάρχουν «κέρδη» θα παίρνουν κάποιο επιπλέον ποσό (άγνωστο πόσο) υπό μορφή bonus! 

Οι ασθενείς δηλώνουν ότι θα αντιμετωπίσουν σοβαρό πρόβλημα διαβίωσης, ενώ μερικοί από αυτούς θα βρεθούν στον δρόμο (όσοι βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο επανένταξης με ανεξάρτητη διαβίωση και καλύπτουν με αυτά τα χρήματα το ενοίκιο κ.λπ.). Είναι απογοητευμένοι από τις εξελίξεις, καθώς πίστευαν ότι το υπουργείο και η διοίκηση δεν θα έδειχναν τόσο «σκληρό πρόσωπο» προς αυτούς, περισσότερο από κάθε άλλη κατηγορία εργαζομένων (κανείς δεν υπέστη, ακόμη, περικοπή 60%) θεωρώντας τους αναλώσιμους και «κοινωνικά σκουπίδια».

Οι περικοπές αυτές, ενώ θα έχουν δραματικές επιπτώσεις στις ζωές των ασθενών, θα αποφέρουν ελάχιστα οικονομικά οφέλη στο ψυχιατρείο σε σχέση με τις συνολικές δαπάνες του, καθώς το μεγαλύτερο κομμάτι των δαπανών είναι άλλου είδους...

ΚΕΝΤΡΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ

Λουκέτο μπαίνει και σε απαραίτητες για τις εργαζόμενες μητέρες δομές, όπως είναι τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ), που είναι η μόνη σύγχρονη κοινωνική δομή που εξασφαλίζει εξωσχολική δημιουργική απασχόληση σε χιλιάδες παιδιά σ' όλη τη χώρα, τις απογευματινές ώρες, στηρίζοντας έτσι την οικογένεια. Το σημαντικότερο απ' όλα είναι ότι προσφέρει στα παιδιά παιχνίδι, έκφραση και μόρφωση, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση για τους γονείς τους.

Τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα το 2000. Είναι συνολικά 240 εκ των οποίων 34 για παιδιά με αναπηρίες. Υπολογίζεται ότι πάνω από 20.000 παιδιά περνούσαν από τα κέντρα καθημερινά.

Λόγω της μείωσης των επιχορηγήσεων μέχρι σήμερα έχουν κλείσει 41 ΚΔΑΠ, μεταξύ άλλων αυτά της Σερίφου, της Αμανής Χίου, της Αμαλιάδας και της ακριτικής Πωγωνιανής. Κλείνοντας αυτά τα κέντρα, άφησαν ένα μεγάλο κενό στην εξωσχολική δωρεάν απασχόληση των παιδιών ηλικίας 6-12 χρόνων. «Τα αυστηρά κριτήρια της προσέλευσης των παιδιών, η αλλαγή του τρόπου χρηματοδότησής τους καθώς και γρανάζια της γραφειοκρατίας είχαν αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των κέντρων. Οπου διατηρήθηκαν ήταν αποτέλεσμα της προσωπικής αντίληψης που έχει ο κάθε δήμαρχος για την κοινωνική πρόνοια, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, αλλά και της σημαντικής αντίδρασης των οικογενειών και των εργαζομένων», μας λέει η συνδικαλίστρια και διευθύντρια του ΚΔΑΠ Δάφνης, Χριστίνα Κόκοτα. «Ο αποκλεισμός των παιδιών που η μητέρα τους είναι δημόσιος υπάλληλος ή μακροχρόνια άνεργη σίγουρα αποδομεί την εικόνα που ξέραμε μέχρι σήμερα ως κοινωνική πρόνοια», τονίζει η κ. Κόκοτα.

ΑΜΥΜΩΝΗ - ΙΡΙΔΑ

Από τις 31/5/2010, κλειστή παραμένει και η «ΑΜΥΜΩΝΗ» ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων Ατόμων με Προβλήματα Ορασης και Πρόσθετες Αναπηρίες. Ο σύλλογος που ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1993 και το 1995, ξεκίνησε μαζί με άλλους φορείς τυφλών, όπως το πρώτο στην Ελλάδα Κέντρο Εκπαίδευσης και Φροντίδας για άτομα τυφλά με πρόσθετες αναπηρίες.

Από το 2005, η «ΑΜΥΜΩΝΗ» έχει την πλήρη ευθύνη της λειτουργίας αυτού του κέντρου, που ονομάζεται «ΙΡΙΔΑ» και καλύπτει τις ανάγκες 37 ατόμων από 5 έως 35 ετών και εξακολουθεί να είναι το μοναδικό στο είδος του στη χώρα.

Εδώ και πέντε χρόνια, το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης χρηματοδοτούσε τον σύλλογο, κυρίως μέσω προγραμματικών συμβάσεων, με ποσό που κάλυπτε περίπου το 35% του ετήσιου προϋπολογισμού. Οι υπόλοιποι πόροι για τη λειτουργία του κέντρου προέρχονται από τις εισφορές των γονέων, από τα ασφαλιστικά ταμεία, από τη Νομαρχία Αθηνών και από εκδηλώσεις και δωρεές.

Φέτος, το υπουργείο σταμάτησε την επιχορήγηση των 360.000 ευρώ , με το επιχείρημα ότι οι προγραμματικές συμβάσεις είναι παράνομος τρόπος χρηματοδότησης! Το αποτέλεσμα είναι το Κέντρο «ΙΡΙΔΑ», το μόνο για άτομα με τις προαναφερόμενες αναπηρίες, να είναι εδώ και ένα μήνα κλειστό, μη μπορώντας να αντεπεξέλθει οικονομικά. «Συνέπεια αυτού είναι», λέει η πρόεδρος του Δ.Σ. του συλλόγου Παρασκευή Μπέλλου, «παιδιά 37 οικογενειών τα οποία αντιμετωπίζουν πολλαπλές αναπηρίες, να μένουν στα σπίτια τους, χωρίς καμία εναλλακτική πρόταση σε όλη την επικράτεια».

ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

Το χρέος του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής (ΨΝΑ) φτάνει τα 40 εκατ. ευρώ.
Το νοσηλευτήριο, επισημαίνει στην «Ε» ο Θόδωρος Μεγαλοικονόμου, διευθυντής ψυχίατρος στο ΨΝΑ, χρωστάει παντού και κατά καιρούς όλο και κάποιος προμηθευτής δεν προμηθεύει βασικά είδη γιατί του χρωστάνε εδώ και χρόνια, πότε λείπει το κρέας, πότε το οινόπνευμα, όπως αυτή την περίοδο. Συχνά πρόκειται για φαρμακευτικές εταιρείες που αφήνουν για μήνες το νοσοκομείο χωρίς βασικά φάρμακα (εδώ και μήνες, π.χ., δεν υπάρχει stedon).

Παρατηρείται επίσης μεγάλη έλλειψη προσωπικού, που έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία του νοσοκομείου. Το αποτέλεσμα είναι, πολλές από τις δομές του ψυχιατρείου να είναι σε άμεσο κίνδυνο.

Η κατάσταση στο ΨΝΑ αντανακλάται και στο πρόγραμμα απεξάρτησης 18 ΑΝΩ που ανήκει διοικητικά στο νοσοκομείο. Εδώ όλες οι προσλήψεις έχουν ανασταλεί. Ενώ αυξάνεται η κίνηση και έχει ανάγκη η μονάδα από νέα τμήματα, δεν πληρώνονται τα ενοίκια των εξωτερικών δομών και γίνονται ενέργειες εξώσεων από τους ιδιοκτήτες. Εχει επίσης επηρεαστεί αρνητικά και η ποιότητα της διατροφής των θεραπευομένων των κλειστών τμημάτων λόγω της οικονομικής χρεοκοπίας του ΨΝΑ.

Ας θυμηθούμε τώρα το (προεκλογικό) ενδιαφέρον του ΠΑΣΟΚ:

Για το Κέντρο βρεφών "ΜΗΤΕΡΑ"

Αθανασία Μερεντίτη (Βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
Σε τραγική κατάσταση το κέντρο βρεφών Μητέρα (22/06/2009)

Τομέας Γυναικών του ΠΑΣΟΚ 

Μεγάλα προβλήματα λειτουργίας στο Κέντρο Βρεφών «Μητέρα» (17/06/2009)

Για το Δρομοκαϊτειο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής

Θάλεια Δραγώνα  (Βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
Σοβαρές ελλείψεις προσωπικού και υπεράριθμοι ασθενείς στο Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο (27/03/2009)

Για το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής (Δαφνί)

Μίμης Ανδρουλάκης (Βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
Αδυνατεί να παρέχει υγειονομικές υπηρεσίες το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής (14/01/2009)

Για την Ψυχική Υγεία

Ομιλία Γ. Παπανδρέου για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις (27/03/2009)

Ο Τομέας για την Ψυχική Υγεία (18/03/2009)

Επερώτηση βουλευτών του ΠΑΣΟΚ για την εγκατάλειψη της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης από τη ΝΔ (21/11/2008)

Για τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ)

Γεώργιος Πεταλωτής (Βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
Πλήρης εγκατάλειψη των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών από την κυβέρνηση (17/06/2009)

Ιωάννης Σκουλάς  (Βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
Λουκέτο για τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης (04/05/2009)

ΥΓ. Στην ιστοσελίδα του ΠΑΣΟΚ μπορείτε να βρείτε πολλά τέτοια παραδείγματα "συνέπειας λόγου και πράξης".

Τα επικοινωνιακά παιγνίδια του Αβραμόπουλου αντιγράφει η Γεννηματά

  

Πέρασαν σχεδόν τρεις μήνες από την ημέρα που η Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. αιτήθηκε τη διακοπή λειτουργίας των Μονάδων της, λόγω της συνεχιζόμενης υποχρηματοδότησής τους, και η Υφυπουργός Υγείας Φώφη Γεννηματά αποφάσισε να δώσει την απάντησή της  ...στην εφημερίδα “Η Αυγή” ! Όπως έχουμε ξαναγράψει, η κυρία Γεννηματά δεν έχει απαντήσει εγγράφως στο αίτημα της Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. και δεν έχει δεχτεί να συναντήσει ούτε τους εκπροσώπους του φορέα, ούτε τους εργαζόμενους στις συγκεκριμένες δομές.

Και ποια είναι η απάντηση που διαβάζουμε στην “Αυγή” ; Έχουν πληρωθεί όλα!

Έτσι, μετά από τον Δημήτρη Αβραμόπουλο, ο οποίος προεκλογικά δήλωνε ότι “όλοι πληρώνονται κανονικά", τώρα έχουμε και τη Φώφη Γεννηματά να δηλώνει ότι "Έχει δοθεί το 100% της χρηματοδότησης προς όλους τους φορείς δομών αποασυλοποίησης ψυχικώς πασχόντων”. Βέβαια, όπως και τότε έτσι και τώρα, αυτές οι δηλώσεις στα ΜΜΕ βρίσκουν τους εργαζόμενους στις δομές ψυχικής υγείας απλήρωτους!

Στο ίδιο δημοσίευμα, η κυρία Γεννηματά αναφέρεται σε κάποια “συνεννόηση με την Ε.Ε. να αποπληρώνει πλέον τις δαπάνες για τη λειτουργία όλων των δομών με βάση τα απολογιστικά στοιχεία και όχι με βάση τους προϋπολογισμούς τους και προκαταβολικά”, δηλαδή κάτι που έρχεται σε αντίθεση με το σύμφωνο Spidla, το οποίο ακόμα δεν έχει εφαρμοστεί παρά τις επανειλημμένες συστάσεις από την Ε.Ε. Εξάλλου, είναι γνωστό ότι ο συγκεκριμένος τρόπος χρηματοδότησης, ο οποίος ξεκίνησε επί υπουργίας Αβραμόπουλου και οδήγησε σε αδιέξοδο όλους τους φορείς, δεν είναι δυνατόν να συνεχιστεί γιατί οι εργαζόμενοι παραμένουν απλήρωτοι για τέσσερις – πέντε μήνες (το ίδιο ισχύει και για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που λειτουργούν οι δομές, τη ΔΕΗ, την ΕΥΔΑΠ κτλ). Αυτός είναι και ο λόγος που η συγκεκριμένη πρόταση της προηγούμενης κυβέρνησης απορρίφθηκε από την Ε.Ε.

Όσο για την αποκάλυψη (!) ότι “οι προϋπολογισμοί αρκετών φορέων απέχουν πολύ από τους απολογισμούς τους”, θα πρέπει να της θυμίσουμε ότι η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας έλεγε τα ίδια για τέσσερα χρόνια και ποτέ δεν είπε ποιοι είναι αυτοί οι φορείς. Ας μην αρχίσουμε το ίδιο παιγνίδι. Αν η κυρία Γεννηματά θέλει να πείσει, ας πει (επιτέλους) ποιοι είναι αυτοί οι φορείς και ας μην χρησιμοποιεί τα γνωστά παλιά κόλπα για να δικαιολογήσει την υποχρηματοδότηση των δομών ψυχικής υγείας, η οποία συνεχίζεται παρά τις δεσμεύσεις της ίδιας και πολλών στελεχών του ΠΑΣΟΚ (συμπεριλαμβανομένου του Πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου).

Επίσης, ας συνεννοηθεί με την Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας για να γνωρίζουμε και εμείς ποια απάντηση ισχύει, γιατί η Υφυπουργός απαντά ότι “ο φορέας της δομής υποχρεούται να μεταφέρει τους φιλοξενούμενους σε αυτήν ψυχικώς πάσχοντες σε άλλη, ανάλογη δομή του”, ενώ πριν από λίγες ημέρες η Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας απάντησε ότι αναζητείται άλλος φορέας για να αναλάβει τις δομές!

Τέλος, δεν μπορούμε να μη σχολιάσουμε ότι οι απαντήσεις δίνονται μέσω στενών (και ανώνυμων;) συνεργατών της. Ποιοι να είναι αυτοί οι συνεργάτες και γιατί η ίδια δεν εμφανίζεται; Μήπως θεωρεί ότι αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσει την “εικόνα της” πριν τις δημοτικές εκλογές, για τις οποίες ακούγεται ότι θα είναι υποψήφια;

Φαίνεται ότι, ακόμα και σε εποχές κρίσης, οι πολιτικοί μας δεν λένε να σταματήσουν τα παλιά γνωστά επικοινωνιακά παιγνίδια και ας δήλωνε πριν από λίγες μέρες ο Γιώργος Παπανδρέου "Αν δεν λάβουμε μέτρα για την αποκατάσταση του αισθήματος δικαίου, θα μας πάρουν όλους με τις πέτρες". 

Ακολουθεί το άρθρο της εφημερίδας “Η Αυγή”:

"Όχι" του υπ. Υγείας για λουκέτο σε ξενώνες Ψυχικής Υγείας

Στα χέρια της υφυπουργού Υγείας, Φ. Γεννηματά, βρίσκεται από διμήνου το έγγραφο αίτημα του Δ.Σ. της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (ΕΨΥΠΕ) για να επιτραπεί από το υπουργείο Υγείας η διακοπή της λειτουργίας τεσσάρων ξενώνων και ενός προγράμματος προστατευόμενου διαμερίσματος αποασυλοποίησης ψυχικώς πασχόντων, που λειτουργούν στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας.

Συγκεκριμένα, το Δ.Σ. της ΕΨΥΠΕ αιτείται αδείας για τη διακοπή της λειτουργίας των ξενώνων ενηλίκων "Θέτις", "Αριάδνη" και "Οδυσσέας", του ξενώνα εφήβων "Ίρις" και του προγράμματος προστατευόμενου διαμερίσματος ενηλίκων.

Στο έγγραφό του προς το υπουργείο Υγείας, το οποίο φέρει ημερομηνία 15 Μαρτίου 2010, το Δ.Σ. της ΕΨΥΠΕ επικαλείται παρατεταμένη υποχρηματοδότηση των δομών εκ μέρους του υπουργείου Υγείας.

Φ. Γεννηματά: Έχουν πληρωθεί όλα

Από την πλευρά της, η Φ. Γεννηματά εξηγεί στην "Α" μέσω στενών συνεργατών της: "Έχει δοθεί το 100% της χρηματοδότησης προς όλους τους φορείς δομών αποασυλοποίησης ψυχικώς πασχόντων και, ως εκ τούτου, το αίτημα της ΕΨΥΠΕ έχει απορριφθεί".

Υπενθυμίζεται ότι για να διακοπεί η λειτουργία μιας δομής αποασυλοποίησης ψυχικώς πασχόντων απαιτείται η προηγούμενη άδεια του υπουργείου Υγείας, ενώ ο φορέας της δομής υποχρεούται να μεταφέρει τους φιλοξενούμενους σε αυτήν ψυχικώς πάσχοντες σε άλλη, ανάλογη δομή του.

Το υπουργείο Υγείας έχει αποφασίσει σε συνεννόηση με την Ε.Ε. να αποπληρώνει πλέον τις δαπάνες για τη λειτουργία όλων των δομών με βάση τα απολογιστικά στοιχεία των φορέων και όχι με βάση τους προϋπολογισμούς τους και προκαταβολικά. Η υφυπουργός Υγείας αποκάλυψε πρόσφατα ότι οι προϋπολογισμοί αρκετών φορέων απέχουν πολύ από τους απολογισμούς τους, με αποτέλεσμα το υπουργείο Υγείας να έχει πληρώσει μέχρι πρότινος δεκάδες εκατομμύρια ευρώ που δεν είχαν αντιστοίχιση σε πραγματοποιηθείσες δαπάνες εκ μέρους των φορέων!
  

Δεοντολογικά διλήμματα στην κοινωνική εργασία

"Η κοινωνική εργασία ορίζεται ως η επιστήμη η οποία προάγει ταυτόχρονα την ατομική ευημερία και την κοινωνική δικαιοσύνη.  Η διπλή αυτή δέσμευση  είναι η πηγή θεμελιωδών δεοντολογικών διλημμάτων για  την  κοινωνική  εργασία  που  διαμορφώνουν  μάλιστα  την  ταυτότητά  της  ως  μια  από  τις  πιο αμφιλεγόμενες  ανάμεσα  στις  κοινωνικές  επιστήμες. Οι  έρευνες  που  διερευνούν  τις  αξίες  που διαμορφώνουν την πρακτική της κοινωνικής εργασίας δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη δεξιοτήτων που  επιτρέπουν  στους  επαγγελματίες  να ανταποκρίνονται  στην  ιδιαίτερη  αυτή  ταυτότητα του  επαγγέλματος  χωρίς  να  χρειάζεται  να  προσκολλούνται  στην  «ψυχοθεραπευτική  πρακτική». Οι ποιοτικές έρευνες τονίζοντας το περιβάλλον στο οποίο ασκείται η κοινωνική εργασία γεφυρώνουν την απόσταση  «θεωρίας  και  πράξης»  αναγνωρίζοντας  τους  παράγοντες  που  εμποδίζουν  τους επαγγελματίες να ανταποκριθούν στις δεοντολογικές τους δεσμεύσεις. Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν  η ποιοτική  διερεύνηση  των  δεοντολογικών  διλημμάτων  των  κοινωνικών  λειτουργών  που δουλεύουν σε δημόσια νοσοκομεία.  Οι προσωπικές αξίες, η απουσία συλλογικών αξιών και ο κλινικός χαρακτήρας  της  κοινωνικής  εργασίας  φάνηκαν  να  καθορίζουν  τις  δεοντολογικές αποφάσεις  των συνεντευξιαζόμενων."

Το ενδιαφέρον άρθρο της Δήμητρας Γιάννου, με τίτλο "Αναζητώντας την ηθική ταυτότητα της κοινωνικής εργασίας: μια κριτική ανάλυση της διεργασίας λήψης  δεοντολογικών  αποφάσεων  των κοινωνικών  λειτουργών  στα  δημόσια  νοσοκομεία  της Ελλάδας", δημοσιεύθηκε στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού ‘Κοινωνική Εργασία" και το βρήκαμε στο Process Work Greece

Μπορείτε να το διαβάσετε εδώ