Μονομέρεια: Ένα γράμμα

Αγαπητέ Post.Scriptum.Inter-Action.,

Όταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος – ένας άνθρωπος στον οποίο πιστεύω προσωπικά ότι χρωστάω πάρα πολλά – και είναι η προσωπική τρέλα μου να το πιστεύω αυτό – αναφέρεται (στο περίφημο γράμμα του προς τους Γαλαξειδιώτες) στον «δαίμονά του» που τον σπρώχνει να επαναστατεί ενώ θα μπορούσε να κάθεται αναπαυτικά και ήσυχος στις εξουσίες που κληρονόμησε από τον μπαμπά του, στην τρέλα του φυσικά και αυτός αναφέρεται: Αυτήν την τρέλα φοβήθηκαν άλλωστε και οι πολιτικάντηδες τής εποχής, και τον γκρεμοτσακίσαν από την άγρια πλευρά τής Ακρόπολης.

Η τρέλα πάντα πληρώνεται, και οι τρελοί είναι οι μόνοι που το ξέρουν.

Από την άλλη, είναι μεγάλη η παράδοση πολιτικαντισμού στη χώρα μας – 200 σχεδόν χρόνων – προέρχεται από τις αρχές μας – τώρα θα εξαφανίζονταν οι άνθρωποι;

Οι τρελοί πάντα «τα κάνουν πλακάκια» με τον χειρότερο εχθρό τού πολιτικάντη, που είναι η λογική τής ελευθερίας μου. Αλλά και η λογική τής άλλης πλευράς είναι επίσης απλή: «εδώ ο κόσμος καίγεται, με τούς τρελούς θα ασχολούμαστε;» Είναι φυσικά η ίδια πρόταση με την – φαινομενικά – αντίθετή της: «ψηφίστε μας και θα σάς αγαπήσουμε, θα αγαπήσουμε τούς πάντες, ακόμα και τούς τρελούς».

Όταν ήμουν μικρή μού είχαν διηγηθεί μια σκηνή τής πολιτικής μας ζωής, που μού προξενούσε μεγάλη απέχθεια: εκείνο το «Πιστεύουμε και στη Λαοκρατία» τού (ύστερα από δεκαετίες) «γέρου» τής δημοκρατίας, πράγμα που ειπώθηκε καθώς μού λέγανε ύστερα από την επιμονή τού κάτω πλήθους να απαντάει (μονομερώς) με «λαοκρατία» στο δικό του «δημοκρατία» (είμαστε ακόμα στην εποχή που το 90% τού πληθυσμού (το οποίο έβγαινε από μια λαμπρή αντίσταση) δεν είχε μετατραπεί στο περίφημο 10 των στάλιν, ρούζβελτ κλπ): Εκείνος λοιπόν φώναζε «δημοκρατία», «λαοκρατία» τού απαντάγανε, και κάποια στιγμή ο περίφημος ρήτορας αποφάσισε ότι έπρεπε να πάψει να βρίσκεται σε δύσκολη θέση: λέξη θέλεις, λέξη θα πάρεις: «Και πιστεύουμε και στη Λαοκρατία». Έγινε χαμός, όλα καλά, και ακολούθησε ό,τι ακολούθησε.

Γιατί τους φέρνετε σε δύσκολη θέση τούς πολιτικούς μας; Εδώ πάμε για εξουσία, κι εσείς μάς μιλάτε για τρέλες; Με τις λέξεις θα παίζουμε τώρα; Ψηφίστε μας και θα σας αγαπήσουμε. Όλους θα τους αγαπάμε, και τους τρελούς και τους κουτσούς και τους ζαβούς θα τους αγαπάμε. Έχω την ίδια αίσθηση ναυτίας στο στόμα: ασφαλώς και μας αγαπάνε όλους, μέχρι αποδείξεως τού εναντίον. Άλλωστε, τι θα πει «τρελός»; Καημό το ’χω ν’ ακούσω έναν άνθρωπο σήμερα να υποστηρίζει μια υπόθεση με επιχειρήματα μη-πολιτικώς-και ηθικώς-ορθά, μη-τεχνοκρατικά, μη-αμιγώς-και επιμελώς-επιστημονικά: Τι θα πει τρελός; Ποιοι είναι τρελοί; Ποιος είναι αρκετά τρελός για ν’ ασχοληθεί με τέτοια θέματα;

Ασφαλώς και έχει τεράστια σημασία (για τον πολιτισμό τών κομμάτων μας) το ότι μόνο 6 από τα 24 (που θέλουν και ευρωπαϊκή καριέρα) καταδέχτηκαν ν’ απαντήσουν στην ερώτησή σας. Και το ότι μέσα στα 6 αυτά δεν συμπεριέλαβαν τούς εαυτούς τους τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας (σ’ αυτό ας πούμε ότι μοιάζουνε), ούτε το ένα μικρό κόμμα μη-εξουσίας, ούτε και το άλλο μικρό που αποβλέπει όμως με αισιοδοξία σε μελλοντική εξουσία (σε τίποτ’ άλλο φυσικά τα δύο αυτά δεν μοιάζουνε παρά μόνο σ’ αυτή την ταύτισή τους για τούς τρελούς: οι τρελοί για κάποιες ιδεολογίες δεν πρέπει να υπάρχουν, συνεπώς όταν εκείνοι υπάρχουν, αυτοί εξαφανίζονται: τουλάχιστον είμαστε ειλικρινείς στη Βουλή μας) λοιπόν ναι, γι’ αυτούς που είναι στη Βουλή και δεν απάντησαν, το πράγμα είναι σαφές: όχι ότι δεν θέλουν να γίνουν καλοί ρήτορες αλλά διότι οι τρελοί, και αν ακόμα υπάρχουν, χώνονται στα μπουντρούμια μας και παύουν να υπάρχουν.

Είναι όμως απολύτως φυσικό κατά τη γνώμη μου από τα 24 κόμματα και τα 24, όταν μιλάμε για τρελούς να μάς θεωρούν τρελούς – απλώς, τα 18 το δείχνουν χοντροειδώς, και τα 6 λεπτοφυώς.

Τους αδικούμε αυτούς που απάντησαν; Θα ’λεγα ότι κι αυτοί επίσης που απάντησαν μάς αδικούν με τη σειρά τους, διότι το μόνο που μάς είπαν είναι «πιστεύουμε και στη λαοκρατία», δηλαδή: αγαπάμε όλον τον κόσμο, δεν κοστίζει τώρα τίποτα. Δηλαδή: βγάλτε μας, και βλέπουμε – και φυσικά βλέπουμε. Και θα δούμε.

Εγώ όπως σάς έλεγα και τις προάλλες, έχω πάψει να ενδιαφέρομαι πια για συνθήματα. Μολονότι άνθρωπος καταδικασμένος να παίζω με τις λέξεις, έχω πάψει να ασχολούμαι με λέξεις. Όταν μού μιλάνε για πολιτική, ακούω μόνο μουσική εγώ: τόνους: πώς λένε αυτά που λένε, βλέπω μόνο χρώματα: προς τα πού κοιτάνε όταν κοιτάνε αυτά που κοιτάνε: Μπερδεύω χρόνους, αρνούμαι να υπακούσω σε ημερολόγια: ανακατεύω αυτό που λένε τώρα με το ύφος που είχανε όταν μού το έλεγαν πριν από ένα μήνα. Είμαι από μια άποψη και (μονομερής, το αναγνωρίζω) οπαδός εκείνου τού ευρωπαίου φιλόσοφου που ήθελε τα παιδιά να τού τα λένε όλα «με δικά τους λόγια» για να τούς περάσει στο μάθημα: πολύ περισσότερο που, αν η κλοπή φράσεων ή η παπαγαλία είναι καλή μέθοδος για να πάρεις ένα άχρηστο πτυχίο, χάνει κάθε της αβαντάζ όταν μιλάμε για τη ζωή μας, ή και την ανάπτυξη σκέψεων.

Γι’ αυτό κι εγώ πάνω απ’ όλα αρνούμαι να σκεφτώ θετικά: η άρνηση είναι ο μεγάλος μου έρωτας: Δεν μ’ ενδιαφέρουν αυτοί που λένε «αγαπάω τούς πάντες, ακόμα και τους τρελούς», μ’ ενδιαφέρουν αυτοί που αρνούνται να πιστέψουν ότι μπορεί να ’ναι οι ίδιοι τρελοί: και συνεπώς οι τρελοί θα είναι πάντα απέναντί τους και άρρωστοι. Μειοψηφίες. Ψάχνω να βρω ποιοι θεωρούν μειοψηφίες ποιους – και τι ύφος έχοντας.

Ξέρετε βέβαια ότι η εποχή τής θετικότητας δεν πάσχει από καμία άλλη παραδοχή μεγαλύτερη από το ότι η αποδοχή σαν ιδέα είναι ωφέλιμη, κι από καμία άλλη άρνηση δυνατότερη από την αποδοχή τής ιδέας ότι η άρνηση είναι καταστροφή. Μ’ αυτήν την έννοια η τρέλα καταστρέφει το σύμπαν τους. Εμένα μ’ ενδιαφέρουν αυτοί που καταστρέφουν αυτό το σύμπαν.

Και μ’ αυτήν την έννοια είναι απόλυτη η αλληλεγγύη μου με τούς τρελούς – και τους κουφούς και τους κουτσούς και τους τυφλούς – ότι βλέπουν κι ακούν και βαδίζουν καλύτερα – και, το κυριότερο: κάναν τον κόπο κάποτε, κάτι έστω ελάχιστο να σκεφτούν και να τού επιτρέψουν να τους πληγώσει.

Θα ’πρεπε ως κοινωνία να σεβόμαστε περισσότερο τούς τρελούς μας, γιατί αυτοί κάποια στιγμή μάς πήραν στα σοβαρά, πολύ στα σοβαρά, και μάς αφήσαν να εισβάλουμε στον χώρο τους – είναι θύματα μ’ άλλα λόγια τής απόλυτης θετικότητας. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν, επιπλέον, το μοναδικό θάρρος να μπορούν να πονάνε – διαρκώς, – να μπορούν να θυμώνται – διαρκώς, να μπορούν να κλαίνε. Να μιλάνε μόνοι τους και να μην ντρέπονται, γιατί το ’χουν πάρει απόφαση ότι είναι μόνοι – πόσοι από μάς είχαμε ποτέ το θάρρος να πάρουμε μια τέτοια απόφαση;

Κι απέναντί τους στέκονται οι άνθρωποι που σκοτώνουν πουλιά και λένε: πιστεύουμε και στα πουλιά – οι άνθρωποι που (ως καλοί χριστιανοί) μισούν τις γυναίκες, και λένε: πιστεύουμε και στις γυναίκες, οι άνθρωποι που (ως πλούσιοι) σιχαίνονται τούς φτωχούς, και λένε: πιστεύουμε και στους φτωχούς, κι οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουνε τη φύση με την (πιο μίζερη) δικαιοσύνη, αναγνωρίζοντάς την μόνο σαν «το σπίτι που τούς προστατεύει» κι εξορίζοντας απ’ την περιοχή (μονίμως) τον έρωτα – κι ύστερα: η σωστή αριστερά για την οποία ούτως ή άλλως ο έρωτας ήτανε πάντα ύποπτος – και συνεπώς και γι’ αυτούς ο άνθρωπος δεν γίνεται να ’ναι τρελός: τον αγαπάν όμως κι αυτοί: όπως κι εκείνοι τής πιο «άμεσης» δημοκρατίας που «τάσσονται» φυσικά / πόση τσιγκουνιά φυσικότητας κρύβεται πίσω από την λαμπρή αυτή (των πάντων) συνθηματική συντομία (δεν οφείλεται στην συντομία που τους επιβάλατε, τα «λίγα λόγια» δεν είναι αναγκαστικό να είναι και «άχρωμα» λόγια) / τάσσονται «φυσικά» όλοι (με τι;) αλλά για να μη μάς χαλάσουν το χατίρι, και υποψιάζομαι με βάση την εμπειρία μου, προεκλογικά.

Εάν αρκούμαστε στις λέξεις είμαστε δικοί τους. Εγώ πια προτιμώ να ’μαι με τη μεριά τών τρελών, τών πουλιών, τών γυναικών τού κάθε φύλου και τού άδικου: Θέλω να είμαι αχάριστη, και να κρίνω τη στάση, και το ύφος, και τα βλέμματα, κι όχι τα λόγια. Θέλω να ’μαι τυφλή και κουτσή και στραβή για να μην τρελαθώ πιστεύοντας πως νοιάζεται κανείς απ’ αυτούς γι’ αυτά που με νοιάζουν. Και θέλω να ’χω τρελαθεί αρκετά, για να πιστεύω πως θα τρελαθούμε όλοι μας κάποια στιγμή – και θα τούς κάνουμε πέρα διεκδικώντας τ’ αδιανόητα:

Έτσι δεν γίνεται πάντα; Η επανάσταση δεν ήτανε πάντα το παραμιλητό μιας τρέλας, που μεταμορφώνεται σε λογική και μάς θάβει;

Αλλά (στο ενδιάμεσο) τι ωραία που λάμπει εκείνη η λευκή στιγμή τής σιωπής, εκείνη η (μαγική) τρέλα τής (απόλυτης) νόησης, όταν ανεβαίνουν επιτέλους στη σκηνή οι πραγματικοί τρελοί (της ιστορίας) και η Ρόζα και ο Δαντόν και ο Σπάρτακος, και λένε τα τρελά τους, πριν τούς σταυρώσουν τούς καρατομήσουν τούς πυροβολήσουν και τούς πετάξουν στο ποτάμι;

Γιατί ν’ αρκούμαι σε μια μικρότερη μονομέρεια, και σε κάτι λιγότερο απ’ αυτούς τούς τρελούς;

(ευχαριστώ για τη φιλοξενία)

μπλογκο-αναγνώστρια χ.


Εγώ σε ευχαριστώ "μπλογκο-αναγνώστρια χ." και χαίρομαι όταν τα (μεγάλα) παιδιά τα λένε όλα "με δικά τους λόγια". Δώσαμε την ευκαιρία σε όσους διεκδικούν μια θέση στο Ευρωκοινοβούλιο να απαντήσουν, αλλά δεν θα μπορούσαμε να μη φιλοξενήσουμε και όποιον/α "διεκδικεί τ’ αδιανόητα" (σε ένα blog που διεκδικεί τ' αυτονόητα).