Καμπάνια ενημέρωσης για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση ή διαφήμιση του Υπουργείου Υγείας;

Τον περασμένο μήνα ενημερωθήκαμε ότι το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προκήρυξε διαγωνισμό που αφορά στην επιλογή αναδόχου για την υλοποίηση εθνικής καμπάνιας ενημέρωσης του πληθυσμού για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση. Τα χρήματα που θα διατεθούν για την καμπάνια είναι 4 εκατομμύρια ευρώ!

Στη συνέχεια, διαβάσαμε στο athenssiblings (Δίκτυο επικοινωνίας και ενημέρωσης για αδέρφια ατόμων που αντιμετωπίζουν ψυχικό πρόβλημα) την πρότασή τους, προς το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, για την υλοποίηση Προγράμματος Στήριξης, Ενημέρωσης και Κινητοποίησης των Οικογενειών Ψυχικά Πασχόντων καθώς και της Κοινής Γνώμης για θέματα Ψυχικής Υγείας. “Δυστυχώς δεν βρήκαμε την ανταπόκριση που περιμέναμε, δεν βρήκαμε την έμπρακτη στήριξη της πολιτείας”, αναφέρουν στο ίδιο κείμενο τα αδέρφια ατόμων με προβλήματα που ψυχικής υγείας.

Συνεχίζουμε, λοιπόν, να οργανώνουμε δράσεις για την ψυχική υγεία χωρίς να αφήνουμε χώρο στους άμεσα ενδιαφερόμενους. Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ότι είναι απαραίτητη η ενημέρωση - ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου για τον αποστιγματισμό της ψυχικής ασθένειας, αφήνοντας έξω από αυτές τις προσπάθειες τους ίδιους τους “ασθενείς” και τις οικογένειές τους. Με αυτή την ιδρυματική λογική αναπτύσσουμε δράσεις αποιδρυματισμού και αναρωτιόμαστε γιατί οι ασθενείς κακοποιούνται συστηματικά από το ψυχιατρικό σύστημα της χώρας μας και γιατί ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων πολιτών συνεχίζει να τους θεωρεί επικίνδυνους.

Ακολουθεί το κείμενο και η πρόταση από τα αδέρφια ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως τα διαβάσαμε την 1η Ιουλίου στο www.athenssiblings.com (η ανάρτηση δεν υπάρχει πια στην ιστοσελίδα τους, για λόγους που δεν γνωρίζουμε).

“Καλό μήνα σε όλους. Απευθυνθήκαμε την προηγούμενη εβδομάδα στο Υπουργείο Υγείας και στην αρμόδια Γενική Γραμματέα κα Τροχάνη με την παρακάτω πρόταση. Μια πρόταση με την οποία προτείνουμε να αναλάβουμε εκστρατεία ευαισθητοποίησης για την Ψυχική Υγεία. Θεωρούμε πως σαν οικογένειες και σαν αδέρφια ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας έχουμε κάθε κίνητρο να "μιλήσουμε" στην κοινωνία με κατάλληλο τρόπο. Σαν άτομα έχουμε βιώσει το θέμα "εκ των έσω" και μπορούμε να συνεισφέρουμε κάλλιστα επικοινωνιακά και ουσιαστικά στον αποστιγματισμό. Δυστυχώς δεν βρήκαμε την ανταπόκριση που περιμέναμε, δεν βρήκαμε την έμπρακτη στήριξη της πολιτείας. Είναι σημαντικό να εμπλέκονται φορείς σαν τους συλλόγους οικογενειών στην επικοινωνιακή πολιτική και στην άρση των προκαταλήψεων για την ψυχική υγεία. Η ανάληψη μια τέτοιας προσπάθειας θα ήταν σημαντική για την διάδοση και του συλλόγου. Κρατάμε την διάθεσή μας για δράση (με κάποια απογοήτευση προφανώς) και αναμένουμε με την πρώτη ευκαιρία να βοηθήσουμε στην διάδοση καλών πρακτικών για την ψυχική υγεία. Κρατάμε την επικοινωνία με στελέχη του υπουργείου. Είναι οι γνωριμίες και οι προσωπικές επαφές που βοηθούν.

Η απάντηση επί του θέματος, του Υπουργείου μέσω της Γενικής Γραμματείας ήταν πως η Διαχειριστική Αρχή εκδίδει προσκλήσεις μέσα σε διαθέσιμα μέτρα, ανάλογα με τον διαθέσιμο προϋπολογισμό, οι κατατεθειμένες προτάσεις αξιολογούνται και τυγχάνουν έγκρισης ή απόρριψης. Όποια πρόταση δεν μπαίνει μέσα σε τέτοια διαδικασία, προφανώς, δεν μπορεί να αξιολογηθεί ή να τύχει θετικής έγκρισης.Αυτή την στιγμή υπάρχει μόνο μια δράση που αφορά την κοινωνική επανένταξη που αφορά τους ΚοιΣΠΕ.Επίσης μας έγινε αναφορά και στον χάρτη ψυχικής υγείας στον οποίο μπορεί να αναζητήσει κανείς ανάλογα την περιοχή τις υπάρχουσες δομές. Σε αυτόν τον χάρτη ψυχικής υγείας καλό θα ήταν να συμπεριληφθούν και οι σύλλογοι οικογενειών”.

Προς: Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας Υπουργείου Υγείας, κα Ε. Πέτση
Μονάδα Επιχειρησιακού Σχεδιασμού,
Γλάδστωνος 1α και Πατησίων, κα Α. Γεροστάθου
Koιν.: Γραφείο Υπουργού Υγείας, κο Δημήτρη Αβραμόπουλο
Γενική Γραμματέα Πρόνοιας κα Μαρία Τροχάνη

Θέμα: Πρόταση για Υλοποίηση Προγράμματος Στήριξης, Ενημέρωσης και Κινητοποίησης των Οικογενειών Ψυχικά Πασχόντων, καθώς και της Κοινής Γνώμης για θέματα Ψυχικής Υγείας, με πόρους από το 3ο Κ.Π.Σ. και χρονοδιάγραμμα έως το Νοέμβριο 2009.

Με βάση έγκυρα ελληνικά επιδημιολογικά δεδομένα, περίπου 1.500.000 άτομα νοσούν από κάποια συγκεκριμένη ψυχική νόσο, ενώ αυξάνεται ραγδαία ο αριθμός των εξαρτημένων ατόμων από ουσίες. Όλες αυτές οι νοσολογικές οντότητες απαιτούν, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, παρεμβάσεις στο άτομο ή στην οικογένειά του για την ψυχοκοινωνική αποκατάστασή του και την ισότιμη ένταξη στην κοινότητα (Η ψυχιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα του 21ουαιώνα, Μ. Μαδιανός, 2002).

To προτεινόμενο πρόγραμμα απευθύνεται σε οικογένειες που κάποιο μέλος τους αντιμετωπίζει ζήτημα ψυχικής υγείας. Είναι γενικά παραδεκτό πως οι οικογένειες μπορούν να αποτελέσουν ένα βασικό πυλώνα επίλυσης του προβλήματος (βλ. παραπάνω μελέτη).

Αναγκαία προϋπόθεση αυτού αποτελεί η έξοδος των οικογενειών από την άγνοια, εσωστρέφεια και το στιγματισμό που συχνά τις χαρακτηρίζει στην διαχείριση αυτών των ζητημάτων Υγείας.

Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η πρόταση μας, καθώς μέσα από την πολύπλευρη ενημέρωση, στήριξη και ανταλλαγή καλών πρακτικών, οι οικογένειες είναι δυνατό να ενεργήσουν με τρόπο που θα αντιμετωπίζει επιτυχημένα το πρόβλημα ψυχικής υγείας που τους απασχολεί.

Στόχος του προγράμματος αποτελεί η διάχυση της γνώσης που υπάρχει σήμερα για την κατάλληλη αντιμετώπιση της ψυχικής διαταραχής. Σε πολλές οικογένειες οι έννοιες της απόκτησης κοινωνικών δεξιοτήτων ή της συμμετοχής ενός λήπτη υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε ένα Κέντρο Ημέρας ή μια Κοινωνική Λέσχη (ή ένα Κοινωνικό Συνεταιρισμό) είναι ακόμα σχετικά άγνωστες και μη-οικείες. Το πρόγραμμα μας προορίζεται ως μέσο γνωστοποίησης των υπαρχουσών δομών, Κέντρων Ημέρας, Κοινωνικών Λεσχών, ομάδων Αυτοβοήθειας και προβολής τους στις άμεσα ενδιαφερόμενες οικογένειες. Μπορούμε να πείσουμε τις οικογένειες να δοκιμάσουν μεθόδους κοινωνικής ψυχιατρικής, η αποτελεσματικότητα των οποίων ολοένα και περισσότερο αναδεικνύεται από τη σύγχρονη βιβλιογραφία, ενώ ταυτόχρονα δύναται να οδηγήσει σε μείωση της δαπάνης για φαρμακευτική αντιμετώπιση των ασθενειών.

Χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα σύγχρονα μέσα θα αποτελέσουν οι άνθρωποι το δίκτυο που θα μεταφέρει με τρόπο άμεσο, κατανοητό και εμψυχωτικό την γνώση για τις σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους. Το πρόγραμμα θα αποτελέσει και προβολή της κοινωνικής πολιτική του Υπουργείου Υγείας.

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας

Εμείς θα περιμένουμε να μάθουμε ποιος θα είναι ο ανάδοχος που (για 4 εκατ. ευρώ) θα υλοποιήσει την “εθνική καμπάνια ενημέρωσης του πληθυσμού για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση” (ή μήπως την καμπάνια του Υπουργού Υγείας για τις επόμενες εκλογές;).