"Μετανάστευση και ψυχική υγεία"

  

Δελτίο Τύπου

Με μεγάλη επιτυχία διεξήχθη η ημερίδα "Μετανάστευση και ψυχική υγεία" που διοργάνωσε ο Σύλλογος Νοσηλευτών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων ΕΣΥ Αττικής σε συνεργασία με το Κέντρο Ημέρας "Βαβέλ" στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής, την Τρίτη 8 Δεκεμβρίου.

Περισσότεροι από 400 εγγεγραμμένοι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και να συζητήσουν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις έγκριτων επιστημόνων και έμπειρων επαγγελματιών που διαπραγματεύθηκαν τόσο γενικότερες πτυχές του φαινομένου της μετανάστευσης όσο ειδικά ζητήματα που αφορούν στην ψυχική υγεία των μεταναστών και τις υπηρεσίες που απαντούν στις σχετικές ανάγκες τους.

Ως προς τα συμπεράσματα της ημερίδας, αυτά θα μπορούσαν να συνοψιστούν στα ακόλουθα σημεία:

Όσον αφορά το Νομικό Πλαίσιο:

-Έλλειψη νομικού πλαισίου υποστήριξης των μεταναστών,

-Έλλειψη υποστηρικτικού πλαισίου για τους μη έχοντες πολιτικό άσυλο,

-Προβλήματα που σχετίζονται με την υπηκοότητα και την ιθαγένεια.

Όσον αφορά την Εκπαίδευση:

-Τα παιδιά των μεταναστών βρίσκονται σε υπερφορτωμένα από αριθμό παιδιών σχολεία τα οποία συνήθως έχουν και κακό υλικοτεχνικό εξοπλισμό.

-Η εκπαίδευση στη χώρα μας είναι εθνοκεντρική και μονοδιάστατη.

Όσον αφορά την Εργασία:

-Τα πράγματα είναι δύσκολα για τα παιδιά των μεταναστών διότι μόλις έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους, επειδή δεν έχουν ένσημα κινδυνεύουν να απελαθούν κι ας έχουν σπουδάσει ακόμη και στο Πανεπιστήμιο.

-Ενδεικτικά αναφέρθηκε ότι μόνο το 1/3 των μεταναστών έχει άδεια παραμονής και δυνατότητα νόμιμης εργασίας.

-Συνήθως εργάζονται σε άσχετες εργασίες από αυτές που έχουν σπουδάσει με φτηνά μεροκάματα και ανασφάλιστοι.

Όσον αφορά την Υγεία:

-Μετανάστες χωρίς τα απαιτούμενα έγγραφα δεν έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας με εξαίρεση το Επείγον.

-Υπάρχει απουσία πρωτοκόλλου για τον απαιτούμενο Ιατρικό Έλεγχο του πληθυσμού κατά την άφιξή τους στην χώρα μας.

-Υπάρχει επίσης ελλιπής ενημέρωση στους μετανάστες για τα δικαιώματα τους, όπως επίσης ελλιπής ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας για τα δικαιώματα των μεταναστών.

-Άνθρωποι αναγκάζονται να το σκάσουν από την Υπηρεσία Υγείας πριν ολοκληρωθεί η θεραπεία τους, εξαιτίας του φόβου μην απελαθούν.

-Υπάρχει Συσχέτιση μεταξύ καταθλιπτικών συναισθημάτων και επιπολιτισμού

-Υπάρχουν προβλήματα Επικοινωνίας λόγω έλλειψης Διερμηνέων (οι περισσότεροι μιλούν μόνο την μητρική τους γλώσσα).

-Δυσκολίες ανάπτυξης θεραπευτικής σχέσης τόσο από τα μέλη της θεραπευτικής ομάδας όσο και από την πλευρά των πασχόντων.

-Θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην εκπαίδευση των επαγγελματιών ψυχικής υγείας στις αρχές της Διαπολιτισμικής Ψυχιατρικής.

-Εκφράστηκε η αναγκαιότητα αποδοχής των πολιτισμικών διαφορών από τους επαγγελματίες υγείας και της εφαρμογής του μοντέλου της «αναπτυξιακής θεραπείας» για τους μετανάστες οι οποίοι είναι και χρήστες ψυχοτρόπων ουσιών.

-Προβλήματα προκύπτουν εξαιτίας της έλλειψης αξιοπιστίας του πληροφοριοδότη για θέματα ψυχικής υγείας των παιδιών.

-Αναφέρθηκαν προβλήματα που σχετίζονται με την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και την αυτόνομη διαβίωση των μεταναστών που ουσιαστικά δεν υπάρχει καμία μέριμνα από την πλευρά της Πολιτείας.

-Επισημάνθηκε η συμβολή των ΜΚΟ στις ανάγκες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες.

Στη χώρα μας σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία βρίσκονται πάνω από 52 διαφορετικές εθνότητες που δυνητικά στο παρόν ή στο μέλλον θα αντιμετωπίσουν προβλήματα υγείας. Οι άνθρωποι αυτοί αντιμετωπίζουν και βιώνουν την νόσο σύμφωνα με την δική τους μόρφωση και την πολιτισμική και θρησκευτική τους κουλτούρα.

Η Διαπολιτισμική Φροντίδα Υγείας θα πρέπει να αποτελέσει, αδιάσπαστη ενότητα και στο δικό μας Εθνικό Σύστημα Υγείας, παρέχοντας υπηρεσίες υγείας ικανές να ανταποκριθούν στις ιδιαίτερες ανάγκες και τα προβλήματα αυτών των «άλλων ανθρώπων» που ζούνε δίπλα μας και που προέρχονται από μια άλλη πατρίδα.

Με τιμή

Για την οργανωτική επιτροπή

Ο Πρόεδρος Γεώργιος Αβραμίδης

Ο Γραμματέας Νίκος Γκιωνάκης

Ακολουθεί η ομιλία του κ. Γεώργιου Αβραμίδη, προέδρου του Συλλόγου Νοσηλευτών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων – ΕΣΥ Ν. Αττικής:

Σας καλωσορίζουμε στην ημερίδα που διοργανώνει ο Σύλλογος Νοσηλευτών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων –ΕΣΥ του νομού Αττικής σε συνεργασία με το κέντρο Ημέρας «ΒΑΒΕΛ» με θέμα «Μετανάστες και ψυχική υγεία. Οι ‘‘άλλοι’’ δίπλα μας: πτυχές της μεταναστευτικής πραγματικότητας στην Ελλάδα, ανάγκες ψυχικής υγείας και οι απαντήσεις των υπηρεσιών».

Δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς πως η χώρα μας από μία χώρα αποστολής μεταναστών στο εξωτερικό, τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζεται ως χώρα υποδοχής μεταναστών.

Είτε αναζητώντας πολιτικό άσυλο, είτε για οικονομικούς ή άλλους λόγους, νόμιμα ή παράνομα εισέρχονται στη χώρα μας άνθρωποι αναζητώντας την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.Επίσης σημαντικός αριθμός μεταναστών ζει στην δική μας χώρα αρκετά χρόνια χωρίς να είναι σε θέση, οι ίδιοι και οι οικογένειες τους να αποκτήσουν τα ίδια δικαιώματα με μας.Αυτοί και τα παιδιά τους διαβιούν μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας επί δεκαετίες.

Η ελληνική υπηκοότητα ακόμη και για αυτούς που ζουν αρκετά χρόνια στην Ελλάδα είναι απαγορευμένο όνειρο, επειδή δεν κυλάει αίμα ελληνικό στις φλέβες τους…

Στη χώρα μας σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία βρίσκονται πάνω από 52 διαφορετικές εθνότητες που δυνητικά στο παρόν ή στο μέλλον θα αντιμετωπίσουν προβλήματα υγείας.

Εμείς οι νοσηλευτές ψυχικής υγείας στην προσπάθεια μας να φροντίσουμε αυτούς τους ανθρώπους, διαπιστώνουμε τις περισσότερες φορές ότι οι άνθρωποι αυτοί, κουβαλάνε μια τραγική ιστορία που τους οδήγησε στο να παρατήσουν την πατρίδα τους και τους δικούς τους ανθρώπους.Αρκετές φορές όμως ακόμη πιο τραγικά για αυτούς είναι τα πράγματα από την στιγμή που έρχονται και ζουν στην δικιά μας πατρίδα.

Αυτή την πραγματικότητα που ζουν αυτοί οι άνθρωποι, μέσα από τις διάφορες πτυχές της, μας έχει συγκλονίσει και μας έχει οδηγήσει στην απόφαση μας ως Σύλλογος Νοσηλευτών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων –ΕΣΥ ΑΤΤΙΚΗΣ στην οργάνωση της συγκεκριμένης ημερίδας.

Επικοινωνώντας μαζί τους στους χώρους νοσηλείας, όταν και εάν καταφέρνουν να φτάσουν σε μας για προβλήματα υγείας, όταν και εάν ξεπεράσουμε τα προβλήματα λεκτικής επικοινωνίας που αρκετές φορές υπάρχουν εξαιτίας του ότι γνωρίζουν μόνο την μητρική τους γλώσσα, διαπιστώνουμε ως νοσηλευτές μια σειρά προβλημάτων που δυστυχώς εμποδίζουν το έργο μας, που θα πρέπει να επικεντρώνεται στην ολιστική φροντίδα του ασθενή και δυστυχώς καταλαβαίνουμε πόσο αδύναμοι είμαστε.

Πόσο αδύναμοι είμαστε απέναντι στις περιγραφές που έχουμε ακούσει και που όλοι γνωρίζετε και που αφορούν:
-την εκμετάλλευση της γυναίκας και την προώθηση της στην πορνεία,
-την εκμετάλλευση του παιδιού,
-την προώθηση τους γενικά σε παραβατικές πράξεις και συμπεριφορές,
-την εκμετάλλευση στους χώρους εργασίας με πολύ φτηνά μεροκάματα,
-την παροχή άθλιων συνθηκών διαβίωσης θέτοντας κινδύνους για την δημόσια υγεία.

Πόσο αδύναμοι αισθανόμαστε μπροστά στη θέα ενός φοβισμένου ανθρώπου, που οδηγείται σε μας με συνοδεία αστυνομικών από τα κρατητήρια ή από τον δρόμο, χωρίς να γνωρίζει που τον έχουνε φέρει, γιατί τον έχουνε φέρει και τι πρόκειται να του συμβεί.

Διακρίνοντας επίσης στα μάτια του την αγωνία και τον φόβο της απέλασης.

Γνωρίζουμε ότι το στίγμα και οι προκαταλήψεις της κοινωνίας που συνοδεύουν αυτούς τους «άλλους» ανθρώπους που είναι δίπλα μας, δεν δίνουν περιθώρια για την κοινωνική τους ενσωμάτωση.

Στίγμα και προκαταλήψεις που υπάρχουν και στους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, που δεν πρέπει να παραβλέπουμε και που οδηγούν στην αναγκαιότητα να δοθεί έμφαση στην εκπαίδευση των επαγγελματιών στις αρχές της διαπολιτισμικής προσέγγισης των ασθενών και στην αποδοχή της διαφορετικότητας.

Η πολιτισμική και θρησκευτική κουλτούρα σε συνδυασμό με τη μόρφωση, αποτελούν παράγοντες οι οποίοι διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας με μοναδικό τρόπο βιώνει την ασθένειά του.

Στα πλαίσια της ολιστικής φροντίδας υγείας και στον σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου πλάνου, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τις πολιτισμικές επιρροές που έχει ο κάθε ασθενής. Ο άνθρωπος λοιπόν δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται μόνο ως βιολογική οντότητα, αλλά και ως ψυχική, πνευματική και κοινωνική.

Η αναγκαιότητα μιας διαπολιτισμικής νοσηλευτικής κουλτούρας για την εξασφάλιση ολιστικής εξατομικευμένης νοσηλευτικής φροντίδας κάθε ανθρώπου, από όπου κι αν προέρχεται, είναι στις μέρες μας περισσότερο αναγκαία από ποτέ.

Η νοσηλευτική και αυτοί που την επαγγέλλονται, καλούνται στις μέρες μας όσο ποτέ άλλοτε, να αγκαλιάσουν αυτό το μωσαϊκό των πολιτισμών.

Κλείνοντας η Διαπολιτισμική Φροντίδα Υγείας θα πρέπει να αποτελέσει, αδιάσπαστη ενότητα και στο δικό μας Εθνικό Σύστημα Υγείας, ώστε να μπορούμε να ανταποκριθούμε ως κοινωνία στις ιδιαίτερες ανάγκες αυτών των “άλλων ανθρώπων”.