Last but not least: Μαρία Τροχάνη

Ολοκληρώνουμε το προεκλογικό μας αφιέρωμα στα πρόσωπα που έφεραν τη ψυχική υγεία στο σημείο που γνωρίζετε (για να μην επαναλαμβανόμαστε), με την κα Μαρία Τροχάνη, υποψήφια βουλευτή Αρκαδίας της Ν.Δ. (και μέχρι πριν λίγες μέρες, γ. γραμματέα πρόνοιας).

Η κα Μαρία Τροχάνη δεν χρειάζεται συστάσεις. Την γνωρίζετε όλοι όσοι εργάζεστε στο χώρο της ψυχικής υγείας. Οι απλήρωτοι εργαζόμενοι σχημάτιζαν ουρές έξω από το Υπουργείο Υγείας για να τη συναντήσουν. Πρότεινε δεκάδες λύσεις, αλλά δυστυχώς δεν εφαρμόστηκε καμιά. Τελικά, προτίμησε την πολιτική, από τη θέση που είχε στο Υπουργείο Υγείας, και έτσι οι εργαζόμενοι παρέμειναν απλήρωτοι περιμένοντας πλέον την "ακυβερνησία", αφού η κυβέρνηση τους αγνοούσε συστηματικά για τέσσερα χρόνια.

Όπως βλέπετε στο βιογραφικό της, έχει περάσει από πολλές σημαντικές θέσεις, γιατί απ΄ό,τι φαίνεται δεν χρειάστηκε να κάνει ασήμαντες δουλειές.

Στη φωτογραφία που ακολουθεί είναι ο επίτροπος κ. Spidla, ο κ. Αβραμόπουλος και η κα Τροχάνη κατά την υπογραφή συμφώνου για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Ο κ. Spidla είναι ο μοναδικός που δεν γνωρίζει ότι η συμφωνία δεν τηρήθηκε. Οι άλλοι δύο το γνωρίζουν καλά, αλλά επειδή μια φωτογραφία και μια συμφωνία με τον επίτροπο είναι "πιασάρικη" σκέφτηκαν να τα αξιοποιήσουν στην προεκλογική τους εκστρατεία.

Και εδώ, όπως βλέπετε, η κα Τροχάνη εδραίωσε την ψυχιατρική μεταρρύθμιση κτλ κτλ

Λόγω προεκλογικής ...υπερκόπωσης, τα υπόλοιπα τα αφήνουμε σε εσάς. Μπορείτε να σχολιάσετε και να μοιραστείτε τις σκέψεις σας.

ΥΓ. Αν έχετε χάσει κάποια από τις προεκλογικές (και συλλεκτικές) αναρτήσεις μας, σας θυμίζουμε ότι είναι οι:
Προεκλογικές ασκήσεις μνήμης (πάλι απλήρωτοι στις κάλπες)
Κωνσταντόπουλος και Σαλμάς: χθες και σήμερα
'Ωρες ευθύνης (των ...άλλων) & updates

Μείνετε συντονισμένοι μέχρι τις εκλογές, γιατί έχουμε και άλλα.

'Ωρες ευθύνης (των ...άλλων) & updates

"Η έλλειψη πολιτικής βούλησης και σχεδιασμού και η υποχρηματοδότηση ορθώνουν και πάλι τα συρματοπλέγματα του ιδρυματισμού και του κοινωνικού αποκλεισμού, τουλάχιστον στις περιπτώσεις που αυτά έπεσαν, ενώ ο κίνδυνος για επιστροφή σε ασυλικού τύπου περίθαλψη μοιάζει να είναι περισσότερο ορατός από ποτέ.

Δυσοίωνα τα μηνύματα από παντού: χρέη και τεράστιες ελλείψεις στα δημόσια ψυχιατρεία. Μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης που αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα χρηματοδότησης. Θεραπευτικές δομές που βάζουν λουκέτο, εργαζόμενοι απλήρωτοι εδώ και μήνες, ασθενείς που προσλαμβάνουν το κλίμα της ανασφάλειας και της αβεβαιότητας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία τους..."

Έγραφε η Ελευθεροτυπία, σε εκτενές αφιέρωμα για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση με τίτλο Ηλεκτροσόκ ... στη μεταρρύθμιση που δημοσιεύθηκε στις 14/2/2009, δηλαδή τρία ακριβώς χρόνια μετά την ανάληψη του Υπουργείου Υγείας από τον κ. Δημήτρη Αβραμόπουλο.

Όσοι παρακολουθείτε το θέμα, γνωρίζετε ότι με τη δραματική κατάσταση στο χώρο της ψυχικής υγείας ασχολήθηκαν (εκτός από τα δεκάδες δημοσιεύματα) ο Συνήγορος του Πολίτη, η Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδος, η Mental Health Europe, καθώς και πολλοί βουλευτές στο Ελληνικό και Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο.

Γνωρίζετε ότι, μετά από όλα αυτά, η Ε.Ε. έθεσε υπό επιτήρηση την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα, γεγονός που επικυρώθηκε με τη συμφωνία Spidla – Αβραμόπουλου. Επίσης, γνωρίζετε ότι, τελικά, η συμφωνία αυτή δεν τηρήθηκε από τον Υπουργό Υγείας! Γνωρίζετε ότι ακόμα και το BBC ασχολήθηκε (για πρώτη φορά μετά το σκάνδαλο της Λέρου) με το ψυχιατρικό σύστημα της Ελλάδας.

Όλα αυτά τα γνωρίζετε. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζετε είναι ότι ο κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος αποφάσισε να διαφημίσει τη “βιωσιμότητα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης” στο προεκλογικό του έντυπο, στο οποίο διαβάζουμε:

Ψυχική Υγεία: εξασφαλίσαμε τη βιωσιμότητα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης

Βάλαμε οριστικό τέλος στα χρόνια της σπατάλης και της αδιαφάνειας που έθεσε σε κίνδυνο τη συνέχιση της κοινοτικής χρηματοδότησης για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Στη βάση ενός υπεύθυνου προγραμματισμού, εξασφαλίσαμε τη συνέχεια της Κοινοτικής Χρηματοδότησης της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και επιπλέον εθνικών πόρων, με τη διάθεση της παρακράτησης του 2% από τις Κρατικές Προμήθειες Υγείας υπέρ του Προγράμματος Ψυχικής Υγείας.

Μετά από αυτό που διαβάσαμε, θα θέλαμε να ρωτήσουμε τον κ Δημήτρη Αβραμόπουλο:

Ποια είναι τα χρόνια της σπατάλης και της αδιαφάνειας που έθεσαν σε κίνδυνο τη συνέχιση της κοινοτικής χρηματοδότησης για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση; Η συνέχιση της κοινοτικής χρηματοδότησης τέθηκε σε κίνδυνο το 2009 και εσείς είστε Υπουργός Υγείας από το 2006!

Αφού εξασφαλίσατε “επιπλέον εθνικούς πόρους” (και το περιβόητο 2% από τις κρατικές προμήθειες υγείας, ας μην το ξανασχολιάσουμε) γιατί είναι χρεωμένα τα ψυχιατρικά νοσοκομεία; γιατί κλείνουν πρότυπες μονάδες ψυχικής υγείας, εξαιτίας της υποχρηματοδότησης τους; γιατί είναι συνεχώς απλήρωτοι οι εργαζόμενοι; ...

Τα εξασφαλίσατε αυτά τα χρήματα, κύριε Αβραμόπουλε; και αν ναι, που είναι;


update (1): Στη συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Αβραμόπουλος στον κ. Αδαμόπουλο (σήμερα, 29 Σεπτέμβρη και ώρα 09.10 στον antenna radio 97,2) ρωτήθηκε για την υποχρηματοδότηση των φορέων ψυχικής υγείας. Οι απαντήσεις ήταν άλλες συκοφαντικές («ρεμούλες» των φορέων, φορείς εξυπηρετούν τους συγγενείς τους …) και άλλες …αχαρακτήριστες (δεν υπάρχουν απλήρωτοι εργαζόμενοι!). Θα προσπαθήσουμε να βρούμε τις δηλώσεις αυτές γιατί πρέπει να τις ακούσετε (παρακαλούμε όποιον μπορεί να τις βρει, να μας ενημερώσει - update ---> τελικά βρέθηκαν και είναι εδώ).

Προς το παρόν, προσθέτουμε και άλλο ένα ερώτημα:

Κύριε Αβραμόπουλε, έχετε αναρωτηθεί τι σημαίνει να εργάζεσαι χωρίς να πληρώνεσαι, με ευθύνη του Υπουργείου Υγείας – το ξέρετε ότι η ευθύνη είναι του Υπουργείου Υγείας και επειδή το είχατε ξεχάσει, σας το θύμισε πρόσφατα η Ε.Ε. - και να ακούς τον ίδιο τον Υπουργό Υγείας να δηλώνει ότι έχεις πληρωθεί; Είναι προκλητική η δήλωσή σας ή όχι;

update (2): Δεν είναι η πρώτη φορά (ούτε η δεύτερη) που ο κ. Αβραμόπουλος αρνείται ότι ο ίδιος έθεσε σε κίνδυνο τη συνέχιση της κοινοτικής χρηματοδότησης για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση:

από την Ελευθεροτυπία (13/03/2009):

"κοροϊδία...

Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού, πόσω μάλλον όταν πρόκειται για το ίδιο ψέμα: ο υπουργός Υγείας Δ. Αβραμόπουλος είχε αρνηθεί τον περασμένο Ιανουάριο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέστειλε προσωρινά τη χρηματοδότηση του προγράμματος «Υγεία-Πρόνοια». Το ίδιο ισχυρίστηκε και πρόσφατα στη Βουλή, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΝ Φώτη Κουβέλη. Ομως, για κακή τύχη του υπουργού, η «Ε» είχε ρωτήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δημοσίευσε την απάντηση στην έρευνα για την πορεία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης (14/2/2009). Στην απάντηση διαπιστώνεται η χρόνια υποχρηματοδότηση των δομών αποκατάστασης ψυχικά ασθενών, που θέτει σε κίνδυνο τη λειτουργία τους και διαψεύδεται κατηγορηματικά ο υπουργός, αφού όπως επί λέξει αναφέρεται: «Η Κομισιόν αποφάσισε, για να προστατεύσει το πρόγραμμα, να διακόψει τη χρηματοδότηση μέχρι να ρυθμιστεί απόλυτα το θέμα». Οταν καταρρέουν οι προσπάθειες 20 χρόνων για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση, δεν πάει πολύ και η κοροϊδία από πάνω; Και μάλιστα στη Βουλή;"

Και σήμερα, έξι μήνες μετά (δηλαδή, αρκετό διάστημα για να ξεχαστεί το παραπάνω), ο κ. Αβραμόπουλος υποστηρίζει ότι εξασφάλισε τη συνέχεια της κοινοτικής χρηματοδότησης.

Για το ...πολλάκις εξαμαρτείν λένε τίποτα;

Κωνσταντόπουλος και Σαλμάς: χθες και σήμερα !

Τι μας έλεγαν οι Γιώργος Κωνσταντόπουλος και Μάριος Σαλμάς, ως υφυπουργοί υγείας και τι μας λένε σήμερα, ως υποψήφιοι βουλευτές;

1. Γιώργος Κωνσταντόπουλος (υποψήφιος βουλευτής Πιερίας)

Τον Οκτώβριο του 2008, ο Γιώργος Κωνσταντόπουλος, υφυπουργός υγείας, (απευθυνόμενος στους εργαζόμενους που διαμαρτύρονταν σε εκδήλωση για την παγκόσμια ημέρα για την ψυχική υγεία) δήλωνε ότι ο Ελληνικός λαός πρέπει να μάθει την αλήθεια και υποστήριζε ότι οι ενέργειες του Υπουργείου Υγείας γίνονταν για τους ψυχικά ασθενείς και για τους εργαζόμενους ! Επιπλέον, κατηγορούσε τους (απλήρωτους) εργαζόμενους ότι έπαιζαν παιγνίδια !!!

Το διάστημα εκείνο η υποχρηματοδότηση των μονάδων ψυχικής υγείας είχε φτάσει το 50%, το μέλλον των ασθενών ήταν αβέβαιο και οι εργαζόμενοι ήταν απλήρωτοι για 4-5 μήνες.

Σήμερα, στην ιστοσελίδα του διαβάζουμε: “Στέκομαι μπροστά σου. Χωρίς έπαρση. Χωρίς μεγάλα λόγια ή αλαζονεία. Είμαι ο Γιώργος, ο γιατρός που γνώρισες πριν από χρόνια...”

Όχι, λοιπόν, κύριε Γιώργο, γιατρέ (και συγγνώμη για τον ενικό, αλλά συστήνεσαι με το όνομά σου). Σε είδαμε μπροστά μας. Στεκόσουν με έπαρση και έλεγες μεγάλα λόγια (που αποδείχθηκαν και ψεύτικα). Τα προβλήματα ξεκίνησαν επί των ημερών σου και, όχι μόνο αδιαφόρησες για την επίλυσή τους, έφτασες στο σημείο να κατηγορείς τους απλήρωτους εργαζόμενους ότι παίζουν παιγνίδια.


2. Μάριος Σαλμάς (υποψήφιος βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας)

Τον Ιανουάριο του 2009, ο Μάριος Σαλμάς, υφυπουργός υγείας, (απαντώντας στη Βουλή σε επερώτηση είκοσι οκτώ βουλευτών για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση) δήλωνε ότι ήταν η πρώτη χρονιά μετάβασης και μεταρρύθμισης της χρηματοδότησης (!) και ότι (οι ερωτώντες βουλευτές) επέλεξαν αυτό το “κρίσιμο σημείο” (που θα γινόταν άμεσα η χρηματοδότηση) για να κάνουν κριτική.

Βέβαια, η υποχρηματοδότηση είχε ξεκινήσει από το 2005 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Άρα αυτό το “κρίσιμο σημείο” του κου Σαλμά έχει διαρκέσει 4 χρόνια και το "τώρα" (που θα γινόταν η χρηματοδότηση) δεν ήρθε ποτέ.

Σήμερα, στο προεκλογικό του φυλλάδιο ρωτάει: ”Επιλέγουμε το δρόμο των διαρθρωτικών αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων ή την ανέξοδη ρητορική;”

Αν, κύριε Σαλμά, οι αλλαγές και οι μεταρρυθμίσεις που θέλετε να κάνετε είναι σαν αυτή “της μετάβασης και μεταρρύθμισης της χρηματοδότησης...”, προφανώς δεν τις επιλέγουμε και (με την ευκαιρία) τι εννοείτε με την “ανέξοδη ρητορική”, κάτι σαν και αυτό που βλέπουμε στο video;

Υ.Γ. Ολόκληρο το video με τον κο Κωνσταντόπουλο είναι εδώ και με τον κο Σαλμά εδώ

Προεκλογικές ασκήσεις μνήμης (πάλι απλήρωτοι στις κάλπες)

  

Διανύουμε την προεκλογική περίοδο, η οποία συνήθως προκαλεί συγχυτικές καταστάσεις στους πολίτες, με κύρια χαρακτηριστικά τη διαταραχή του προσανατολισμού στο χώρο και το χρόνο. Αν, για παράδειγμα, παρακολουθώντας τους πολιτικούς να παρουσιάζουν το έργο που έκαναν σκέφτεστε: “που είμαι;” ή “για την Ελλάδα μιλάει;”, ή ακόμα αν, ακούγοντάς τους να λένε τι θα κάνουν, αναρωτιέστε: “ωχ, αυτό το άκουσα τώρα ή παλιότερα;”, τότε έχετε ήδη τα πρώτα συμπτώματα. Η κατάστασή σας σταδιακά θα επιδεινώνεται, μέχρι που θα φτάσετε στις κάλπες πλήρως αποδιοργανωμένοι.

Ο μόνος τρόπος να προφυλαχθείτε είναι οι προεκλογικές ασκήσεις μνήμης. Δηλαδή, προσπαθήστε, κάθε φορά που βλέπετε έναν πολιτικό, να θυμάστε το όνομά του, το έργο που έκανε και τη σειρά των γεγονότων.

Για παράδειγμα, έχει σημασία να θυμάστε ότι προηγήθηκε η παρέμβαση της Ε.Ε. (για τις υποχρηματοδοτήσεις των φορέων ψυχικής υγείας) από την ακόλουθη δήλωση του Δ. Αβραμόπουλου: “μια δυναμική εποχή ανοίγει για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την πολιτική της Ψυχικής Υγείας, ενώ σηματοδοτείται ένα ποιοτικό άλμα του κοινωνικού μας πολιτισμού, για μια από τις ευπαθέστερες κοινωνικές ομάδες, που είναι οι ψυχικά ασθενείς συνάνθρωποί μας”. Επίσης, ο ξενώνας εφήβων των Παιδικών Χωριών SOS έκλεισε (εξαιτίας της υποχρηματοδότησής του) μετά από τον (συγκινητικό) λόγο του Δ. Αβραμόπουλου: “...Εδώ και πάρα πολύ καιρό, τα Παιδικά Χωριά SOS, χάρη στην ευαισθησία, την αγάπη και την σκληρή δουλειά όλων των συντελεστών, δίνουν καθημερινά τη μάχη για την προστασία των παιδιών μας, αυτής της τόσο ευαίσθητης κοινωνικής ομάδας και αξίζουν την υποστήριξη και την ενθάρρυνσή μας. Η επίσημη πολιτεία, μέσα από τα δικά της προγράμματα, μέσα από τα ευρωπαϊκά προγράμματα, θα συμβάλλει ψυχικά, οικονομικά, ηθικά, πρακτικά, στηρίζοντας τέτοιες προσπάθειες...”. Να θυμάστε, λοιπόν, ότι η σειρά των γεγονότων είναι σημαντική.

Μια τέτοια προεκλογική άσκηση μνήμης σας προσφέρουμε σήμερα, με τη σύντομη αναδρομή στα τελευταία τέσσερα χρόνια, για να θυμηθείτε τη σειρά των γεγονότων στο χώρο της ψυχικής υγείας. Μέχρι τις εκλογές θα μπορείτε να συνεχίσετε με περισσότερες ασκήσεις μνήμης (αποσπάσματα από δημοσιεύματα στον τύπο από το 2006 έως το 2008 θα βρείτε εδώ και όλα τα δημοσιεύματα του 2009 βρίσκονται στο sidebar του psi-action).

Τα προβλήματα, εξαιτίας της υποχρηματοδότησης των μονάδων ψυχικής υγείας, ξεκίνησαν το 2005 και εντάθηκαν τον επόμενο χρόνο. Οι διαμαρτυρίες και οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων έφερναν μόνο ...πρόχειρες λύσεις: “...Σε εγκατάλειψη η ψυχική υγεία: Πριν από μερικούς μήνες, λίγο έλειψε οι δρόμοι της Αθήνας να ζήσουν μια διαφορετική διαδήλωση. Αυτή τη φορά, οι διαδηλωτές θα ήταν άνθρωποι ψυχικά ασθενείς! Στις 24 Μαΐου, φορείς από το χώρο της ψυχικής υγείας είχαν προγραμματίσει κινητοποίηση με τη συμμετοχή εργαζομένων, διοικήσεων ιδρυμάτων, οικογενειών ασθενών, εθελοντών και ασθενών έξω από το υπουργείο Υγείας. Τελικά, ο υπουργός Δημ. Αβραμόπουλος υπέγραψε εσπευσμένα ώστε να δοθούν χρήματα που θα κάλυπταν τις ανάγκες μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2006. Αλλά ο Ιούνιος πέρασε, αφήνοντας και πάλι τους ασθενείς σε πλήρη εγκατάλειψη. Ποιος ασχολείται όμως καλοκαιριάτικα με αυτά;” (Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 06/08/2006)

Ούτε καλοκαιριάτικα, ούτε χειμωνιάτικα ασχολήθηκε κανείς και έφτασε το 2007, η χρονιά που ο Υπουργός Υγείας. Δ. Αβραμόπουλος εμφανίστηκε αποφασισμένος να διορθώσει την κατάσταση, όπως φαίνεται και από τις δηλώσεις του: “Το ζήτημα όμως εδώ δεν είναι οικονομικό. Είναι ανθρώπινο. Είναι πολιτικό. Ανθρώπινο, επειδή οι δομές λειτουργούν χωρίς άδειες και έλεγχο και μόνον το τελευταίο διάστημα έχει κινηθεί μία νέα διαδικασία αδειοδότησης και ελέγχου που θα αποδώσει σύντομα καρπούς. Αποτέλεσμα: Να υπάρχει κακός συντονισμός μεταξύ των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων και των αποασυλοποιημένων δομών, και να είναι ανεπαρκής η θεραπεία. Θύματα πάντοτε οι ασθενείς. Πολιτικό, επειδή η ψυχική υγεία αντικατοπτρίζει το επίπεδο πολιτισμού μιας χώρας. Δεν το αξίζουν οι επιστήμονές μας, οι πολίτες μας, η χώρα μας. Εμείς δεν χαριζόμαστε. Χτυπάμε το καρκίνωμα στην πηγή του. Τέρμα στην ασυδοσία. Έλεγχος και απόδοση ευθυνών»." (H Kαθημερινή, 18/02/07)

Ναι, κανένας δεν το άξιζε, αλλά η ίδια κατάσταση συνεχιζόταν:” ...370 μονάδες ψυχικής υγείας απειλούνται με λουκέτο, 3.000 ασθενείς κινδυνεύουν να μείνουν στο δρόμο και 2.000 εργαζόμενοι είναι πιθανό να χάσουν τη δουλειά τους”. Όσο για τις δηλώσεις του Δ. Αβραμόπουλου, που διαβάσατε παραπάνω, μάλλον αναφερόταν στα δικό του έργο, διότι ενώ υποχρηματοδοτούνταν οι ήδη υπάρχουσες μονάδες: “...περίπου 25 νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου άρχισαν τα δύο τελευταία χρόνια να παίρνουν κρατικά κεφάλαια χωρίς τεχνογνωσία, χωρίς αξιολόγηση, χωρίς άδειες λειτουργίας...” (Ελευθεροτυπία, 04/03/2007)

Εντωμεταξύ, η “πολιτική βούληση” για την επίλυση του προβλήματος φαινόταν και από τις συνεχείς ...μειώσεις των κονδυλίων που εγγράφονταν στον προϋπολογισμό: “...τα τελευταία δύο χρόνια η συνέχιση της λειτουργίας των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (οικοτροφεία, ξενώνες, προστατευμένα διαμερίσματα, κέντρα ημέρας κ.ά.) που επιχορηγούνται από τον τακτικό κρατικό προϋπολογισμό έχει τεθεί σε κίνδυνο. Το 2005 και το 2006 επήλθε μείωση της κρατικής επιχορήγησης, σε ποσοστό περίπου 30%. Η κατάσταση αυτή φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και το έτος 2007, καθόσον το κονδύλιο που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για τις ανάγκες του τομέα της Ψυχικής Υγείας καλύπτει μόνο το 40% αυτών. Υπαρκτός είναι, με λίγα λόγια, ο κίνδυνος διακοπής της λειτουργίας των μονάδων και άμεσος στην περίπτωση των κινητών μονάδων που ανήκουν στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Σημειωτέον ότι αυτή η οικονομική κατάσταση έχει προκαλέσει ήδη πτώση του επιπέδου φροντίδας των ψυχικά ασθενών, με ορατούς πλέον τους κινδύνους όσον αφορά το επίπεδο της ιατρικής και ψυχιατρικής τους κάλυψης...” (Ελευθεροτυπία, 05/05/2007)

Και έτσι φτάσαμε στις βουλευτικές εκλογές του 2007, όπως καταλαβαίνετε και από τις παρακάτω (προεκλογικές) δηλώσεις: "Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, πιστό στις δεσμεύσεις και στα μέτρα που έχει αναλάβει για την εξάλειψη της υποχρηματοδότησης των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης που ανήκουν σε ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ανταποκρίνεται εμπράκτως, με συνέπεια λόγων - έργων και αίσθημα ευθύνης, στην πλήρη κάλυψη των δυνατοτήτων του, όπως ήδη έχει δεσμευτεί το ίδιο σε συνεργασία και με το συναρμόδιο Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών.”

Όμως, οι εργαζόμενοι, που άκουγαν τα ίδια και τα ίδια για δύο χρόνια, προχωρούσαν σε νέες κινητοποιήσεις, γεγονός που ενόχλησε το Υπουργείο Υγείας. Τότε, έκπληκτοι, διαβάζαμε: "Η δημιουργία τεχνητού και αδικαιολόγητου κλίματος αμφισβήτησης της βιωσιμότητας των δομών και η κινδυνολογία έχουν ως μόνο στόχο τους απασχολούμενους και τους φιλοξενούμενους στις Μ.Ψ.Α. καλλιεργώντας αίσθημα αβεβαιότητος που πλήττει ευθέως το κλίμα εμπιστοσύνης και άριστης συνεργασίας που έχει οικοδομηθεί κατά τον παρελθόντα χρόνο με το ΥΥ&ΚΑ. Η επιλογή κατά το χρόνο αυτό ανυπόστατων ζητημάτων εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τα πραγματικά ελατήρια που ωθούν, εν μέσω προεκλογικής περιόδου, σε κινητοποιήσεις για θέματα που όπως αποδεικνύεται έχουν ήδη δοθεί μόνιμες και οριστικές λύσεις...” (Υπουργείο Υγείας, Δελτίο Τύπου 04/09/07)

Οι "μόνιμες και οριστικές λύσεις” φάνηκαν μετά από τις εκλογές: "Με λουκέτο απειλούνται έως τις αρχές του 2008 οι 405 Μονάδες ΨυχοκοινωνικήςΑποκατάστασης του προγράμματος “Ψυχαργώς”, που φιλοξενούν συνολικά 3.000 ανθρώπους με ψυχικά προβλήματα, στο πλαίσιο της αποασυλοποίησης. Η κατάσταση έχει φθάσει σε τραγικό αδιέξοδο. Όλο το σύστημα καταρρέει. Τα τελευταία τρία χρόνια πάμε από το κακό στο χειρότερο. Υπολειτουργούμε πια σε επικίνδυνο βαθμό. Δεν υπάρχουν κονδύλια ούτε για τα απαραίτητα και καθημερινά αυτοσχεδιάζουμε για να εξασφαλίσουμε την επιβίωση των ανθρώπων που φιλοξενούμε. Μας κυνηγούν με αγωγές και δικαστήρια οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, μας κυνηγούν και οι προμηθευτές τροφοδοσίας, δεν πληρώνουμε φως, νερό, τηλέφωνα, ούτε εισφορές στο ΙΚΑ, ούτε τους εργαζόμενους, που οδηγούνται πια σε ομαδικές παραιτήσεις...” (Τα Νέα, 16/10/2007)

Το 2008 οι περικοπές έφτασαν το 50% ! Η κατάσταση στις μονάδες ήταν τραγική και ο κίνδυνος να διακόψουν τη λειτουργία τους ήταν ορατός. Οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων κορυφώνονταν. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας υποστήριζε (σταθερά πλέον) ότι για την κατάσταση ευθύνονταν “κάποιοι” φορείς (που ποτέ δεν τους κατονόμαζε), οι οποίοι ”κακοδιαχειρίζονταν” τα χρήματα. Παρά το γεγονός ότι οι φορείς, καθώς και οι εργαζόμενοι, ζητούσαν επίμονα να γίνουν οικονομικοί έλεγχοι, το Υπουργείο δεν τους έκανε και συνέχισε τις αόριστες κατηγορίες: "Έως και επτά μήνες είναι απλήρωτοι οι εργαζόμενοι στις μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης «Ψυχαργώς» (πρόκειται για την περίφημη «αποασυλοποίηση»). Οι εργαζόμενοι σε δομές που λειτουργούν ως φορείς ΝΠΙΔ πραγματοποιούν αύριο στις 9 π.μ. συγκέντρωση έξω από το υπουργείο Υγείας, διαμαρτυρόμενοι για αθέτηση υποσχέσεων και καταγγέλλοντας κραυγαλέα υποχρηματοδότηση των δομών στις οποίες εργάζονται. Όπως επισημαίνουν, εδώ και χρόνια η ηγεσία του υπουργείου Υγείας αρνείται να δώσει λύση στο πρόβλημα και αθετεί προκλητικά κάθε δέσμευση και υπόσχεση. Τέλος, οι εργαζόμενοι ζητούν την πραγματοποίηση, από πλευράς του υπουργείου Υγείας, ελέγχων σε επίπεδο οικονομικής διαχείρισης των δομών, αλλά και ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Όπως τονίζουν, η απουσία ελέγχων έχει ως αποτέλεσμα πολλές δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και ψυχικής υγείας να πέφτουν θύματα ισοπεδωτικών σχολίων -ακόμα και από επίσημα χείλη- περί κακοδιαχείρισης των κονδυλίων." (Η Καθημερινή, 16/07/08)

Λίγο αργότερα, ήρθαν και οι πρώτες προειδοποιήσεις από την Ε.Ε.: “Εκτός κοινοτικής χρηματοδότησης μένει το πρόγραμμα ψυχιατρικής μεταρρύθμισης μετά από χρόνια κοινοτικής στήριξής του, ενώ η ελληνική κυβέρνηση έχει αθετήσει την υποχρέωσή της να το χρηματοδοτεί επαρκώς από εθνικούς πόρους, όπως προκύπτει από την απάντηση του επιτρόπου Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Vladimir Spidla...” (Ελευθεροτυπία, 18/09/2008)

Την ίδια χρονιά, υπήρξαν έντονες διαμαρτυρίες από πολλές πλευρές για την υποχρηματοδότηση των μονάδων ψυχικής υγείας που είχε γίνει πλέον επικίνδυνη για εργαζόμενους και ασθενείς. Μεταξύ άλλων, ο Συνήγορος του Πολίτη, η Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με ψυχικές διαταραχές, η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδος, η Mental Health Europe καλούσαν το Υπουργείο Υγείας να δώσει επιτέλους μια λύση στο πρόβλημα. Το ίδιο ζητούσε πληθώρα βουλευτών με ερωτήσεις προς το Ελληνικό και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εκείνο το διάστημα πολλοί εργαζόμενοι παραιτούνταν, μην αντέχοντας να παραμένουν για μήνες απλήρωτοι και οι πρώτες μονάδες έκλειναν (1,2).

Τα υπόλοιπα είναι πιο πρόσφατα και δεν χρειάζεται να σας τα θυμίσουμε (μπορείτε να τα δείτε αναλυτικά σε προηγούμενες αναρτήσεις μας). Έτσι κι αλλιώς, η υποχρηματοδότηση συνεχίστηκε (και συνεχίζεται). Τον Απρίλιο του 2009 η Ε.Ε. υποχρέωσε το Υπουργείο Υγείας να λάβει άμεσα μέτρα για την επίλυση των σοβαρών προβλημάτων στην ψυχική υγεία καθώς και για τη διασφάλιση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Η παρέμβαση της Ε.Ε. επικυρώθηκε με την υπογραφή μιας συμφωνίας μεταξύ του επιτρόπου Vladimir Spidla και του Δημήτρη Αβραμόπουλου, την οποία ο δεύτερος δεν τήρησε.

Αυτές τις μέρες καταλαβαίνουμε ότι η “συνέχεια και η συνέπεια” του “έργου” της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας εκτιμήθηκε από τον κ. Κ. Καραμανλή, ο οποίος αποφάσισε να επιβραβεύσει όλους τους υπεύθυνους (για την τραγική κατάσταση στην ψυχική υγεία) εντάσσοντάς τους στα ψηφοδέλτια της Νέας Δημοκρατίας. Δηλαδή, οι Δ. Αβραμόπουλος (Α' Αθηνών), Γ. Κωνσταντόπουλος (Πιερία) και Μ. Σαλμάς (Αιτωλοακαρνανία) θα είναι υποψήφιοι βουλευτές και επειδή σε αυτή την ιστορία είχε σημαντικό ρόλο και η κα Μαρία Τροχάνη (γ. γραμματέας πρόνοιας) τη συναντάμε στο ψηφοδέλτιο της Αρκαδίας (η στάση της και οι ανεφάρμοστες λύσεις της προκάλεσαν πολλές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στο Υπουργείο Υγείας και μπορεί να θεωρήθηκε ότι έφερε τους εργαζόμενους πιο κοντά στο Υπουργείο).

Και κάπου εδώ θα τελείωνε αυτή η ανάρτηση, αν δεν είχαμε την έκπληξη της τελευταίας στιγμής (ή θα έχουμε και άλλες;):

Λίγες μέρες πριν από τις εκλογές ο Υπουργός Υγείας Δ. Αβραμόπουλος ανακάλεσε τις άδειες λειτουργίας οκτώ μονάδων ψυχικής υγείας (7 οικοτροφεία και 1 κέντρο ημέρας). Στις δύο μονάδες, που λειτουργεί η Α.Μ.Κ.Ε. “Κλίμακα”, έχουμε ήδη αναφερθεί. Για τις υπόλοιπες έξι που λειτουργεί η Α.Μ.Κ.Ε. “Ίρις” δεν γνωρίζουμε τους λόγους ανάκλησης των αδειών λειτουργίας. Αξίζει, όμως, να διαβάσετε τα συμπεράσματα των εκθέσεων της αρμόδιας Τομεακής Eπιτροπής Ψυχικής Υγείας για τις συγκεκριμένες μονάδες. Για παράδειγμα: "Το Οικοτροφείο λειτουργεί με κριτήρια επιστημονικά, οι φιλοξενούμενοι είναι ενεργητικοί και φαίνεται να είναι ενσωματωμένοι στην Κοινότητα, έχουν αναπτύξει συναισθηματικούς δεσμούς με το προσωπικό και διαβιούν σε πάρα πολύ καλό στεγαστικό περιβάλλον. Έχει εξωτερική εποπτεία." Άλλα σχετικά έγγραφα καθώς και την αίτηση αναστολής (της υπουργικής απόφασης) προς το Συμβούλιο Επικρατείας, θα βρείτε στην ιστοσελίδα του συγκεκριμένου φορέα.

Πάντως, οι διαδικασίες φαίνεται ότι ήταν από σύντομες έως ...πρόχειρες. Όπως αναφέρουν οι εργαζόμενοι: "...παραμένουμε χωρίς εποπτεία και δε δεχτήκαμε καμία επίσκεψη ή έστω ενημέρωση από καμία διοίκηση..." και "...διαπιστώσαμε μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του ΥΥΚΑ ότι όλες οι Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, καθώς και το Κέντρο Ημέρας της εταιρίας «ΊΡΙΣ», έχουν περιέλθει (καταχωρηθεί) στην εποπτεία του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής..." Δηλαδή, οι εργαζόμενοι ενημερώθηκαν από την ιστοσελίδα του Υπουργείου !!!

Το Υπουργείο Υγείας καλεί σε εκδήλωση ενδιαφέροντος τους φορείς ψυχικής υγείας για την ανάληψη της συνέχισης της λειτουργίας των συγκεκριμένων μονάδων Μάλιστα, η προθεσμία υποβολής προτάσεων από τους ενδιαφερόμενους φορείς λήγει στις 24/9/09 και οι μονάδες αυτές θα “αλλάξουν χέρια”, από ό,τι φαίνεται, λίγο πριν από τις εκλογές.

Αμέτρητες φορές οι αρμόδιοι από το Υπουργείο Υγείας δήλωναν ότι θα ξεκαθαρίσει το τοπίο της ψυχικής υγείας, ότι κάποιοι φορείς “κακοδιαχειρίζονται” τα χρήματα, ότι θα τους βρουν και θα τους “πάρουν” τις μονάδες. Όμως, λίγο πριν από τις εκλογές, είναι ευνόητα τα παρακάτω ερωτήματα (που φτάνουν σε εμάς και σας τα μεταφέρουμε): Πρόκειται για εκείνους τους ελέγχους που ακούμε εδώ και τέσσερα χρόνια; Πότε και ποιοι έκαναν τους ελέγχους; Βρήκαν, τελικά, τους “ενόχους” ή μήπως τους κατασκεύασαν, λόγω εκλογών; Παίρνουν τις μονάδες για τις δώσουν σε έναν αξιόπιστο φορέα; ή για να προλάβουν να τις “χαρίσουν σε κάποιον δικό τους”; Απαντήσεις δεν έχουμε, μόνο ερωτήσεις.

Μπορείτε να συμπληρώσετε και εσείς τις ερωτήσεις ή/και τις απαντήσεις σας (με τα σχόλιά σας).

Εμείς θα πάμε για τρίτη φορά απλήρωτοι στις κάλπες (βουλευτικές εκλογές 2007, ευρωεκλογές 2009, βουλευτικές εκλογές 2009) και μέχρι τότε θα κάνουμε …ασκήσεις μνήμης.

update: Ποια ήταν η συνεισφορά της κυβέρνησης της ΝΔ στον τομέα της Υγείας; Διαβάστε τι υποστηρίζει ο Δημήτρης Αβραμόπουλος στο ΙΑΤΡΟΝΕΤ

Η Κρήτη 4 χρόνια χωρίς ψυχιατρείο

Στην εποχή μας όπου οι μειοψηφίες εξορίζονται στο περιθώριο. Στην εποχή μας που "παράγονται" κάθε μέρα "περιττοί άνθρωποι". Στην εποχή μας, της εμπορευματοποίησης των δημόσιων αγαθών. Σε μια εποχή όπου αποδομείται το κοινωνικό κράτος. Στην εποχή της ανεργίας, της φτώχειας, της εγκληματικότητας, των "εξαρτήσεων" και της αλλοτρίωσης και παθητικότητας των πολιτών. Στην εποχή συρρίκνωσης των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων τι τύχη μπορεί να έχει ο ψυχικά άρρωστος; Μεταξύ "εγκλεισμού" και "αποκλεισμού" σε τόπο Α-τοπο και χώρο Α-χωρο, χωρίς ταυτότητα, χωρίς εισόδημα, χωρίς διαπραγματευτικότητα, τι δυνατότητες κοινωνικής επανένταξης απομένουν;

Στην εποχή των υποχρηματοδοτήσεων και της πολιτικής των "πτωχοκομείων" για τις στεγαστικές δομές, είμαστε υπέρ μιας ψυχιατρικής με όνειρο και κατά της πολιτικής της λιτότητας. Ονειρευόμαστε μια ψυχιατρική όπου η "δύσκολη στιγμή" οποιουδήποτε ατόμου δεν θα είναι ζήτημα "νόμου και τάξης", ζήτημα της "κλούβας των μεταγωγών", ζήτημα απαγορεύσεων, εγκλεισμού, βίας και απόρριψης, αλλά μια ανάγκη για βοήθεια και μια κοινωνική υποχρέωση για συνοδοιπορία.

Στην σημερινή εποχή, ψυχικά πάσχοντες, συγγενείς, επαγγελματίες αλλά και η ευρύτερη κοινωνία μια επιλογή έχουν:
Την συγκρότηση ενός κοινωνικού κινήματος που θα ζητήσει και μια άλλη ψυχιατρική θεωρία, ένα άλλο ψυχιατρικό παράδειγμα που θα έχει στο κέντρο της προσοχής του τον άρρωστο άνθρωπο και τις ανάγκες του και μια άλλη ψυχιατρική περίθαλψη ανοιχτών θυρών όπου οι άνθρωποι που πάσχουν θα νοσηλεύονται με αξιοπρέπεια.

Οι στεγαστικές δομές που δημιουργήθηκαν για να μην καταλήξουν σε νεοϊδρυματικά μορφώματα μέσα στην κοινότητα, για να μην ζουν οι άρρωστοι μέσα αλλά συγχρόνως έξω από την κοινωνία, πρέπει να χρηματοδοτηθούν για να μπορούν να λειτουργήσουν ως χώροι παραγωγής νοήματος νια τους ενοίκους και όχι σαν χώροι ενός νέου πιο ραφιναρισμένου - εγκλεισμού.

Ταυτόχρονα πρέπει να χρηματοδοτηθεί η δημιουργία και λειτουργία ενός δικτύου κοινοτικών δομών και δράσεων σε όλη την Κρήτη, για να μπορέσει να εφαρμοστεί η τομεοποίηση και οι αρχές της κοινοτικής ψυχιατρικής, σε αντιπαράθεση του Ασυλικού μοντέλου. Για να μπορέσουν οι άνθρωποι που έχουν κάποιο ψυχολογικό πρόβλημα ταυτόχρονα να έχουν τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα τους. Για να μην είναι η διαφορετικότητα πρόβλημα, αλλά πηγή πλούτου νια την κοινωνία.

Στην Κρήτη εδώ και τέσσερα χρόνια δεν υπάρχει ούτε μια κλίνη στο ψυχιατρείο και λειτουργεί η τομεοποίηση. Αυτά τα δύο στοιχεία διαφοροποιούν το παράδειγμα της Κρήτης από όλες τις άλλες περιπτώσεις. Αφού για 4 χρόνια σε μια ολόκληρη περιοχή λειτουργούμε χωρίς ψυχιατρείο σημαίνει ότι μπορούμε και αλλού. Μπορούμε και παντού. Γι αυτό αξίζει να στηριχθεί το παράδειγμα της Κρήτης. Μπορούμε να φτιάξουμε συστήματα ψυχιατρικής φροντίδας χωρίς ψυχιατρεία, χωρίς εγκλεισμό, βία και οτιγματικές διαγνώσεις. Μπορούμε αντί της απλοποιητικής: απάντησης του εγκλεισμού, να προσφέρουμε στους ασθενείς μας ανοιχτή, κοινοτική, ολική, σφαιρική φροντίδα.

Το παράδειγμα της Κρήτης αποδεικνύει ότι η ψυχιατρική χωρίς ψυχιατρείο, εγκλεισμούς, βία και αποκλεισμούς 6εν είναι ουτοπία, αλλά μπορεί να γίνει πράξη. Η περίπτωση της Κρήτης -μοναδικό παράδειγμα στην Ελλάδα και από τα λίγα σε ολόκληρο τον κόσμο- αποδεικνύει ότι ένα άλλο ψυχιατρικό παράδειγμα μπορεί να δώσει συστήματα ψυχιατρικής φροντίδας πιο ανθρώπινα, πιο ελεύθερα, πιο θεραπευτικά. Το ψυχιατρικό τοπίο στην Κρήτη άλλαξε. Αντί το ψυχιατρείο, το δίκτυο κοινοτικών δομών στην κοινότητα, αντί το κρεβάτι, η δουλειά της θεραπευτικής ομάδας, αντί της απλοποιητικής προσέγγισης μια σφαιρική αντιμετώπιση της ψυχικής διαταραχής. Ο χώρος του ψυχιατρείου θέλουμε να γίνει από χώρος της τρέλας, χώρος πολιτισμού. Και τι καλύτερη αρχή από αυτές τις εκδηλώσεις. Από χώρος δακρύων, σιωπών, στεναγμών και κραυγών, χώρος πολιτιστικής δημιουργίας. Από τόπος απογύμνωσης για τους εγκλείστους, χώρος συγκίνησης και προβληματισμού.

Θέλουμε μια άλλη ψυχιατρική. Όχι της ομοιότητας αλλά της διαφοράς. Όχι της κοινωνικής ανάθεσης αλλά της θεραπευτικής ευθύνης. Όχι των συμπτωμάτων αλλά των αναγκών, όχι των απαγορεύσεων, των κανονιστικών αρχών και των περιορισμών αλλά της ελευθερίας, των επιλογών και της ευθύνης. Θέλουμε ένα νέο ψυχιατρικό παράδειγμα.

Γ. Κοκκινάκος

Αυτό είναι το εισαγωγικό σημείωμα στο φυλλάδιο με τίτλο "Η υπέρβαση του Θ.Ψ.Π.Χ." για το 3ήμερο πολιτιστικών δράσεων, το οποίο πραγματοποιείται με αφορμή τη συμπλήρωση τεσσάρων ετών από το κλείσιμο του ψυχιατρείου της Κρήτης. Τα κείμενα που ακολουθούν περιέχονται, επίσης, στο ίδιο φυλλάδιο:


Η Μαρία

Πριν χρόνια νοσηλεύαμε στο Θ.Ψ.Π. Χ. την Μαρία, μια νέα κοπέλα περίπου 30 ετών, σχιζοφρενή. Ένα απόγευμα είχε μια επίσκεψη από την μητέρα της η οποία της έδωσε 20 € για την βδομάδα, και φεύγοντας η μάνα της, η Μαρία πήγε στο καφενείο, αγόρασε όλα της τα χρήματα φρέσκιες τυρόπιτες, πήγε στο θυρωρείο όπου σύχναζε μία αγέλη αδέσποτων σκύλων και τάισε τα αδέσποτα τυρόπιτες, Ο θυρωρός την είδε, ειδοποίησε τον νοσοκόμο απ' το περίπτερο και η Μαρία εκείνο το βράδυ κοιμήθηκε στην απομόνωση. Στην κάρτα της ασθενούς εγράφη «ανήσυχη» και η συμπεριφορά της εισεπράχθη από το προσωπικό του τμήματος ως ακατανόητη. Την άλλη μέρα έλαβα γνώση του γεγονότος και κάλεσα τη Μαρία στο γραφείο για να την δω και να συζητήσομε. Είπαμε πολλά και όταν την ρώτησα, γιατί Μαρία τάισες τις τυρόπιτες στα αδέσποτα μου απάντησε: Γιατί γιατρέ τα κακόμοιρα τα ζώα να τρώνε αποφάγια; Εγώ γέλασα και στη συνέχεια η Μαρία μου λέει: Όσο γνωρίζω τους ανθρώπους τόσο περισσότερο αγαπώ τα ζώα. Φροντίστε μη με φέρετε σε σημείο να αγαπώ μόνο τα ζώα. Η κουβέντα συνεχίστηκε με ενδιαφέρον και προς το τέλος η Μαρία μου λέει: Ξέρεις γιατρέ εγώ στεναχωριέμαι περισσότερο όταν βλέπω σκοτωμένο στο δρόμο ένα σκυλάκι από έναν άνθρωπο. Γιατί; της λέω. Γιατί γιατρέ σκέφτομαι, ο άνθρωπος κάτι θα έκανε, ενώ το ζωάκι; Αυτό το καημένο δεν βαρύνεται με το αδίκημα της λογικής !! Μην σας κουράσω.

Όταν η συμπεριφορά της Μαρίας δεν Θα καταγράφεται μόνο σαν σύμπτωμα κάποιας διαταραχής... Όταν κάθε διαφορετική συμπεριφορά δεν θα πολιτογραφείται ως ακατανόητη για να τονίζομε ότι μόνο η δική μας είναι κατανοητή και ορθή... Όταν σε κάθε σύμπτωμα του δεν θα έχομε έτοιμες απλοποιητικές νοσογραφικές απαντήσεις αλλά θα το διαβάζομε και ως ψυχικό βίωμα και ως τρόπο του υπάρχειν στον κόσμο ή γλώσσα και μηνύματα επικοινωνίας ή ευαισθησία ή υπαρξιακή ανάγκη ή χάσμα, τότε μόνο θα έχομε ένα σύστημα ψυχιατρικής φροντίδας ιδεώδες και λειτουργούς ψυχικής υγείας που μπορεί να ξεχνούν καμιά φορά την ερώτηοη, αλλά πάντα θα ξέρουν την απάντηση, η οποία είναι: Ο άρρωστος άνθρωπος και οι ανάγκες του.


Τι ήθελε να 6ει ο άνθρωπος εκείνος;

Σχεδόν κάθε απόγευμα πλησίαζε έναν τοίχο στο ψυχιατρείο και σε μια τρύπα που υπήρχε κοιτούσε με τις ώρες. Για μέρες, εβδομάδες, μήνες, χρόνια... Ώσπου μια μέρα πήγα να δω κι εγώ τι είναι αυτό που με τόση μεθοδικότητα παρατηρεί. Δεν είδα τίποτε του λέγω, τι βλέπεις εσύ; Μα τι να δεις γιατρέ μου; μου απαντά. Εσύ θέλεις σε δυο λεπτά να δεις; Εγώ 10 χρόνια προσπαθώ και 6εν είδα τίποτε ακόμα!! Αιχμάλωτος της ορθολογικότητας εγώ έμεινα σαστισμένος, τι ήθελε να 6ει ο άνθρωπος εκείνος; Μέσα στο «παραλήρημα του», εκεί όπου κατέφευγε νια κάποιο «λόγο» και όχι αναιτίως, ποια κρυμμένη αλήθεια ήθελε να ανακαλύψει;

Ποιο νόημα μέσα στο «μη νόημα του κόσμου»; Και ποιο είναι το νήμα από τους Ινδιάνους Πουέμπλος που με τις τελετουργίες τους «σήκωναν τον ήλιο στον ουρανό» μέχρι τον άνθρωπο μας που κοιτούσε μέσα από την τρύπα στον τοίχο λες και παρατηρούσε τον θεό μέσα από τη συμπαντική χοάνη.

Μου κάνει νόημα με το χέρι του να μην μιλώ. Και συνέχισε την παρατήρηση μεριμνητικός, παρηγορητικός, φανερωτικός, μιας βαθύτερης ουσίας, αιωρούμενος, προσευχόμενος. Και η προσευχή του ακουγόταν στα πέρατα. Ίνα άνθος της σιωπής, μια κραυγή ουρανομήκης, ένας αιώνιος εραστής του απόλυτου. Μέσα στον κατακλυσμό της σαχλαμάρας της εποχής μας, μέσα στο κενό, άρριζο εφήμερο και θνησιγενή λόγο του σήμερα. Μέσα στην ακατάσχετη πολυλογία, κενολογία, φλυαρία, λογοκοπία του καιρού μας. Ένας «τρελός», ιαματικός, αφυπνιστικός, υπαρξιστικός. Ένας άνθρωπος, ναυαγισμένος, πονεμένος και γι' αυτό αυθεντικός. Στερημένος και γι' αυτό πλούσιος στην πενία του. Εύας άνθρωπος κομίζων και αναγγέλλων την κρυμμένη ομορφιά του κόσμου. Ένας δαίμονας που μας καλεί να βγούμε από τις τρώγλες της λογικής στην απόλυτη ορατότητα των ανοιχτών οριζόντων. Μια περίπτωση για την Προκρούστεια ψυχιατρική και ας φωνάζει διαρκώς τον στίχο του Ρεμπώ; «Η αληθινά ζωή είναι απούσα». Δηλαδή μια σπαρακτική παρουσία της απουσίας, μια κραυγή ότι η αξία, η ουσία και το νόημα του ανθρώπου βρίσκεται ακριβώς σε αυτό που δεν υπάρχει και το οποίο ο άνθρωπος μέσα από την οντολογική αγωνία το γνωρίζει ως απουσία, ή ως διαρκώς διαφεύγων, ή ως χάσμα, ή ως τραγική μοίρα.

Ο Συνήγορος του Πολίτη για τα παιδιά στα ιδρύματα

Οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των παιδιών στα ιδρύματα της χώρας μας αναδεικνύονται (για άλλη μια φορά) μετά από τις επισκέψεις του Συνηγόρου του Πολίτη στο Κέντρο Χρονίων Παθήσεων Παίδων Αθηνών (Σκαραµαγκά) και στο Κέντρο Περίθαλψης Παίδων Λεχαινών Ηλείας. Στις επισκέψεις συμμετείχε και η κυρία Μαίη Παπούλια, ψυχολόγος και σύζυγος του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Στο δελτίο τύπου, που εξέδωσε ο Συνήγορος του Πολίτη, διαβάζουμε για άκρως προβληματικές συνθήκες διαμονής και περίθαλψης, σοβαρή υποστελέχωση, καταστολή και δέσιμο των παιδιών, χρήση ξύλινων κουβουκλίων για περιορισμό, χρήση καμερών για παρακολούθηση... Δηλαδή, η γνωστή τραγική κατάσταση των ιδρυμάτων. Ακολουθεί το σχετικό ∆ελτίο Τύπου (10.9.2009) του Συνηγόρου του Πολίτη:

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
∆ελτίο Τύπου

Επισκέψεις του Συνηγόρου του Πολίτη σε Κέντρα Περίθαλψης Παιδιών με Χρόνιες Παθήσεις

Οι Βοηθοί Συνήγοροι του Πολίτη για θέματα Κοινωνικής Προστασίας και Υγείας, Γιάννης Σακέλλης, και για θέματα Δικαιωμάτων του Παιδιού, Γιώργος Μόσχος, μαζί με επιστήμονες της ανεξάρτητης αρχής επισκέφτηκαν στις 8 και 9 Σεπτεμβρίου 2009 το Κέντρο Χρονίων Παθήσεων Παίδων Αθηνών (Σκαραµαγκά) και το Κέντρο Περίθαλψης Παίδων Λεχαινών Ηλείας, για να διαπιστώσουν τις συνθήκες λειτουργίας τους και τον βαθμό κάλυψης των αναγκών των ανηλίκων και ενηλικιωθέντων περιθαλπόµενων σε αυτά.

Στις επισκέψεις συμμετείχε και η κυρία Μαίη Παπούλια, ψυχολόγος, σύζυγος του Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία ζήτησε να ενημερωθεί για τις συνθήκες και τα προβλήματα που απασχολούν τις Μονάδες αυτές, μεταφέροντας και το προσωπικό ενδιαφέρον του Προέδρου της Δημοκρατίας κυρίου Κάρολου Παπούλια για τα θέματα αυτά.

Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων, οι εκπρόσωποι της ανεξάρτητης αρχής επικοινώνησαν µε τη διοίκηση, εκπροσώπους των εργαζομένων και το επιστημονικό προσωπικό των Μονάδων και είχαν συναντήσεις µε τους φιλοξενούμενους. Κατά την επίσκεψη σε θαλάμους και στις εγκαταστάσεις τους διαπιστώθηκε ότι οι συνθήκες διαμονής και περίθαλψης στις μονάδες αυτές είναι άκρως προβληματικές. Ειδικότερα εξακολουθεί η σοβαρή υποστελέχωση τους, κυρίως σε νοσηλευτές, αλλά και η απουσία του αναγκαίου ιατρικού προσωπικού, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται ακόμη σε εκτεταμένο βαθμό η καταστολή και η πρόσδεση περιθαλπόµενων στις κλίνες τους, η χρήση ξύλινων κουβουκλίων για τον περιορισμό του αυτοτραυµατισµού ή τραυματισμού λόγω αδυναμίας διαρκούς εποπτείας ορισμένων εξ αυτών και η χρήση καμερών για την παρακολούθησή τους, καθώς δεν υπάρχει επάρκεια προσωπικού για παρουσία σε κάθε θάλαμο. Άμεσα συνδεόμενο είναι το ζήτημα της επαγγελματικής εξουθένωσης των εργαζομένων, που καλούνται να διαχειριστούν σοβαρότατα περιστατικά, χωρίς την επαρκή στήριξη και ενθάρρυνση της Πολιτείας.

Ο Συνήγορος του Πολίτη, που έχει επισκεφθεί και στο παρελθόν Κέντρα Περίθαλψης για παιδιά και ενήλικες µε χρόνιες παθήσεις, νοητική στέρηση και ψυχικές διαταραχές, συγκεντρώνει στοιχεία, µε στόχο να συμβάλει με προτάσεις για θεσμικές παρεμβάσεις σύμφωνα µε τα διεθνώς επικρατούντα πρότυπα. Ειδικότερα, είναι αναγκαία η μετεξέλιξη των Κέντρων αυτών σε μονάδες φιλοξενίας μικρής δυναμικότητας (προστατευμένα διαμερίσματα, ξενώνες και οικοτροφεία), εξειδικευμένες ανάλογα με τις ηλικιακές και θεραπευτικές ανάγκες των περιθαλποµένων, επαρκώς στελεχωμένες και ενταγμένες στις τοπικές κοινότητες. Επίσης, είναι αναγκαία η σύνδεσή τους µε Κέντρα Ημέρας που θα παρέχουν υπηρεσίες φροντίδας, θεραπείας και εκπαίδευσης σε πρόσωπα με χρόνιες παθήσεις διαμένοντα μαζί µε τις οικογένειές τους ή μακριά από αυτές.

Ο Συνήγορος του Πολίτη, ενεργώντας και ως Συνήγορος του Παιδιού, θα συνεχίσει τις επισκέψεις σε δομές περίθαλψης και αποκατάστασης για ανηλίκους και ενηλίκους σε διάφορες περιοχές της χώρας, παρακολουθώντας και ενισχύοντας τις προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό τους και για την προστασία των δικαιωμάτων των φιλοξενούμενων σε αυτές.

Σχετικές αναρτήσεις:
Παιδική Κακοποίηση στα Ιδρύματα
Παιδικοί Θάνατοι στα Ιδρύματα

Ιστορίες καθημερινής τρέλας (updated)

Στην ανάρτησή μας “Κακοποίηση ανθρώπων σε οικοτροφείο και πολλά ερωτήματα” είχαμε αναφερθεί σε μια “παράξενη ιστορία” κακοποίησης ηλικιωμένων ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας στο οικοτροφείο “Αργώ” της Α.Μ.Κ.Ε. “Κλίμακα” που λειτουργεί στην Κέρκυρα.

Αφού, λοιπόν, για κάποιους μήνες διαβάζαμε δημοσιεύματα, επιστολές, έγγραφα κτλ, διαπιστώνουμε ότι ακόμα βρισκόμαστε στο (αρχικό) στάδιο της “διαμάχης” για το που θα μετακινηθούν οι ένοικοι του οικοτροφείου! Θα μείνουν στο ίδιο οικοτροφείο; θα μεταφερθούν σε άλλο οικοτροφείο του ίδιου φορέα; ή σε οικοτροφείο άλλου φορέα; ή μήπως θα μεταφερθούν σε χώρους του ψυχιατρείου; και αν καταλήξουν στο ψυχιατρείο θα βρεθούν σε δομή εκτός ή εντός ιδρύματος; Και κάπως έτσι περνούν οι μέρες, οι βδομάδες, οι μήνες. Μια ακόμα ιστορία που φανερώνει την απίστευτη γραφειοκρατία (ακόμα και σε μια υπόθεση κακοποίησης ανθρώπων), την πλήρη απουσία μηχανισμών ελέγχου της λειτουργίας των δομών, τις διαταραγμένες σχέσεις των φορέων ψυχικής υγείας (και των αρμόδιων επιτροπών) με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και τελικά τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι ψυχικά ασθενείς στη χώρα μας.

Να σας θυμίσουμε ότι οι υπεύθυνοι της Α.Μ.Κ.Ε. “Κλίμακα”, αφού διαπίστωσαν κακοποιήσεις ηλικιωμένων με προβλήματα ψυχικής υγείας στο οικοτροφείο “Αργώ”, προέβησαν σε αναφορά προς την Εισαγγελία Κέρκυρας. Μετά από τις απαραίτητες διαδικασίες και την απόφαση ότι πραγματικά πρόκειται για κακοποίηση από πρόθεση, οι υπεύθυνοι του φορέα ενημέρωσαν την Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας καθώς και την Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας Δικαιωμάτων Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές.

Στη συνέχεια η “Κλίμακα”, ακολουθώντας τις συστάσεις της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας Δικαιωμάτων Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές. κατήγγειλε τις συμβάσεις των εργαζομένων στο οικοτροφείο “Αργώ” και μετέφερε τους ασθενείς σε άλλα οικοτροφεία της, με σκοπό να επαναλειτουργήσει το συγκεκριμένο οικοτροφείο όταν θα ολοκληρώνονταν οι έρευνες για τις κακοποιήσεις των ασθενών.

Η Γενική Γραμματέας Πρόνοιας Μαρία Τροχάνη είχε εναντιωθεί στην απόφαση του φορέα: “Είμαστε εναντίον, διαφωνούμε πλήρως να καταργηθούν οι συμβάσεις εργασίας όλων των εργαζομένων” είχε δηλώσει τότε. Τελικά, με υπουργική απόφαση (2/7/09) που φέρει την υπογραφή του Δημήτρη Αβραμόπουλου, ανακλήθηκε η άδεια ίδρυσης του οικοτροφείου “Αργώ” και ανατέθηκε (προσωρινά) η λειτουργία του στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κέρκυρας.

Κάπου εκεί είχαμε μείνει τον Ιούλιο και αν δεν είχατε παρακολουθήσει τότε την ιστορία, μπορείτε να βρείτε περισσότερες λεπτομέρειες στη σχετική ανάρτησή μας. Ας δούμε όμως και τη συνέχεια.

Η “Κλίμακα” ζήτησε από το Υπουργείο Υγείας διευκρινήσεις σχετικά με την υπουργική απόφαση. Πιο συγκεκριμένα, με επιστολές της (6 και 8 Ιουλίου), ζητούσε να ενημερωθεί για τον τόπο μετεγκατάστασης των ενοίκων και πρότεινε να μεταφερθούν οι ασθενείς σε δομές εκτός ψυχιατρείου, ώστε να αποφευχθεί η επιστροφή τους στο άσυλο. Επίσης, επισήμαινε ότι το Υπουργείο δεν έχει αναφερθεί στα περιστατικά κακοποίησης των ασθενών, δηλαδή στην ουσία του προβλήματος.

Μία βδομάδα αργότερα, η Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας Ν. Κέρκυρας – Λευκάδας, με έγγραφό της προς το Υπουργείο Υγείας, αναφέρει ότι στην υπουργική απόφαση περί ανάκλησης άδειας ίδρυσης του οικοτροφείου “Αργώ” δεν προτείνεται επί της ουσίας κανένα μέτρο που να συμβάλλει στην άρση της δυσλειτουργίας της πολυκλαδικής ομάδας, αλλά την απαλλάσσει από τις ευθύνες της. Επίσης, κρίνει αναγκαίο να διαταχθεί έρευνα ώστε να αξιολογηθεί το πρόβλημα και να αποδοθούν οι ευθύνες. Στο τέλος, μάλιστα, “υπενθυμίζει” διακριτικά στο Υπουργείο Υγείας ότι η Τομεακή Επιτροπή δεν δύναται να αναλάβει το ρόλο του επιστημονικά υπεύθυνου οποιασδήποτε δομής.

Την ίδια μέρα, η Γενική Γραμματέας Πρόνοιας Μαρία Τροχάνη “κατηγορεί” την “Κλίμακα” ότι εκκένωσε το κτίριο (που στεγαζόταν το οικοτροφείο) χωρίς να ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσίες και την καλεί να απέχει από οποιαδήποτε ενέργεια με την οποία επιβαρύνεται η ήδη δυσμενής κατάσταση. Το έγγραφο καταλήγει: “Το Υπουργείο λόγω της σοβαρότητας και του επείγοντος του θέματος, που έχει δημιουργηθεί από αποκλειστική υπαιτιότητά σας, έχει ήδη επιληφθεί για τη λήψη άμεσων μέτρων και εντός των επομένων ημερών θα λάβετε ρητές οδηγίες για το χειρισμό της εν λόγω κατάστασης και τον τρόπο υλοποίησης της σχετικής υπουργικής απόφασης, κατόπιν γνωμοδοτήσεως και των αρμοδίων οργάνων”.

Προφανώς τα “άμεσα μέτρα” αργούσαν να έρθουν και ένα νέο έγγραφο της Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας Ν. Κέρκυρας – Λευκάδας αναδεικνύει άλλο ένα πρόβλημα, αυτή τη φορά στο οικοτροφείο “Νεφέλη” (επίσης της Α.Μ.Κ.Ε. “Κλίμακα”) που φιλοξενεί τους ενοίκους του οικοτροφείου “Αργώ” (μέχρι να βρεθεί μία λύση). Διαπιστώνεται, λοιπόν, ότι το οικοτροφείο “Νεφέλη” δυσλειτουργεί λόγω υπεραριθμίας ενοίκων και το προσωπικό δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες τους. Στο συγκεκριμένο έγγραφο, επισημαίνεται τόσο η επιβάρυνση του προσωπικού όσο και ο κίνδυνος επιδείνωσης της ψυχικής κατάστασης των ασθενών και ζητείται από το Υπουργείο Υγείας να επανεξετάσει άμεσα την απόφασή του με γνώμονα το συμφέρον των ήδη ταλαιπωρημένων ασθενών. Επίσης, αναφέρει ότι οι αποφάσεις σε καταστάσεις κρίσης δεν μπορεί να είναι τιμωρητικού χαρακτήρα από το μέρος του Υπουργείου Υγείας. Και καταλήγει: “η ολιγωρία σας καθιστά την κατάσταση άκρως επικίνδυνη για τους ασθενείς. Χρειάζονται λύσεις εκτάκτου ανάγκης, διότι αν προκύψουν δυσάρεστες καταστάσεις κανείς δεν θα είναι σε θέση να βοηθήσει αποτελεσματικά”

Την επομένη η “Κλίμακα” με επιστολή της προς τον Υπουργό Υγείας εκφράζει την αδυναμία της να συνεχίσει να φιλοξενεί τους ενοίκους του οικοτροφείου “Αργώ” σε άλλες δομές του φορέα (όπως στο οικοτροφείο “Νεφέλη”).

Τελικά, η “απάντηση” ήρθε! Με απόφαση του Υπουργού Υγείας ανακλήθηκε και η άδεια λειτουργίας του οικοτροφείου “Νεφέλη”, επειδή το οικοτροφείο ήταν υπεράριθμο (!) και γιατί η “Κλίμακα” δεν συμμορφώθηκε με τις συστάσεις της Επιτροπής Κτιριολογικού Ελέγχου και τις εντολές της Δ/νσης Ψυχικής Υγείας. Με την ίδια απόφαση, ο Υπουργός Υγείας, αναθέτει (προσωρινά και πάλι) τη διαχείριση λειτουργίας (και αυτού) του οικοτροφείου στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κέρκυρας, απαγορεύει στο φορέα να λειτουργήσει νέα μονάδα και του επιβάλει πρόστιμο 45.000 ευρώ.

Αν θέλετε επισκεφθείτε και το yalexakis.blogspot.com στο οποίο θα βρείτε και όλα τα (παλιά και νέα) σχετικά έγγραφα.

Δεν ξέρουμε αν καταλάβατε τι συμβαίνει, εμείς δυσκολευόμαστε και θα εκτιμήσουμε κάθε βοήθεια από όποιον γνωρίζει κάτι περισσότερο. Θεωρούμε, όμως, ότι είναι τραγικό να ανταλλάσσονται τόσους μήνες επιστολές και έγγραφα και να μην έχει βρεθεί μία λύση (τουλάχιστον) για τους ασθενείς.

Ελπίζουμε να μην περιμένουμε να βρεθεί η λύση μετά τις εκλογές, αφού ο κος Δημήτρης Αβραμόπουλος και η κα Μαρία Τροχάνη (υποψήφια βουλευτής; μετά την επιτυχημένη πορεία της στο Υπουργείο Υγείας) θα έχουν άλλες ασχολίες κατά την προεκλογική περίοδο.

update 1 : Ελευθεροτυπία (23/09/2009)

update 2 : Με την υπ' αριθμ. Υ5β/Γ.Π.οικ.69791/10.06.2010 απόφαση της Υφυπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κυρίας Φ. Γεννηματά ανακλήθηκε η από 28.08.2009 υπουργική απόφαση του κυρίου Αβραμόπουλου (περισσότερα)

Τρομοκρατήστε μας, πλησιάζουν οι εκλογές

Σήμερα αναδημοσιεύουμε ένα κείμενο (από τα Νέα) που υπογράφει η Φωτεινή Τσαλίκογλου, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Με αφορμή τις Γαλλικές εκλογές του 2002 η κα Τσαλίκογλου αναφέρεται στο αίτημα του πολίτη – ψηφοφόρου να νοιώσει ασφάλεια, να προστατευθεί από τους κινδύνους που τον απειλούν. Και ποιοι είναι οι κίνδυνοι;

Ο Z. Bauman, υποστηρίζει ότι αυτό που κάνει τους κινδύνους φαινομενικά σοβαρότερους είναι η δυσκολία να τους εντοπίσουμε και επομένως να τους αποφύγουμε και να τους καταπολεμήσουμε. “Φοβόμαστε τους μετανάστες, επειδή οι πιο τρομερές απειλές είναι σήμερα κρυμμένες σε έναν παγκόσμιο κρανίου τόπο. Οι μετανάστες είναι η ενσάρκωση των αδιόρατων φόβων. Είναι η μοναδική εμπροσθοφυλακή που είναι ορατή διά γυμνού οφθαλμού και που μπορούμε να την αγγίξουμε με το χέρι μας. Είναι, όπως έλεγε ο Μπέρτολντ Μπρεχτ, οι προάγγελοι των κακών ειδήσεων...”

Η κουλτούρα της ανασφάλειας

Το συναίσθημα φόβου στη Γαλλία και αλλού δημιουργεί ερωτηματικά

Μια χρυσή λέξη «έπαιξε» στις Γαλλικές εκλογές. Μια χρυσή λέξη, απότοκος μεν των ημερών μας αλλά με βαθιές ρίζες στον ανθρώπινο ψυχισμό. Είναι η λέξη «ασφάλεια».

Το αίτημα «Να νιώθω ασφαλής» εστιάζεται σε δυο «εύκολους» στόχους.

Οι εγκληματίες και οι ξένοι. Αυτοί με απειλούν. Και από αυτούς επιθυμώ να προστατευθώ. Έτσι απλά σαν παιδικό παιχνίδι. Γιατί εν τέλει απλός και παιδικός είναι ο ανθρώπινος ψυχισμός τουλάχιστον ως προς τις πρωταρχικές του λειτουργίες.

Κι εκεί φωλιάζει ο φόβος.

Ο φόβος που τόσο έντεχνα καλλιεργείται για να είναι πάντα εδώ παρών και αδάμαστος προκειμένου να προσφέρει τις μέγιστες και φοβερές υπηρεσίες του.

Φόβος και έμφοβοι άνθρωποι ενισχύουν τον Λεπέν και κάθε Λεπέν. Φόβος και έμφοβοι άνθρωποι ενεδρεύουν για να υπονομεύσουν τον ορθό λόγο και τα θεμέλια μιας δημοκρατικής Ευρώπης. Ο φόβος είναι η κακιά μητριά που βυζαίνει με χαλασμένο γάλα το μωρό της. Και το μωρό της ονομάζεται «ρατσισμός».

Από αυτό το σκοτεινό γάλα τρέφονται όλοι οι μισαλλόδοξοι λόγοι που εκφράζουν προκατάληψη, διακρίσεις, μίσος και μένος απέναντι σε εκείνον που διαφέρει λόγω της φυλής, του χρώματος, της εθνικότητας, της θρησκείας, της γλώσσας.

Μέσα από το δίαυλο του φόβου συντελείται το μοιραίο πέρασμα από τη λογική στην παράνοια.

Στο όνομα του φόβου ο άνθρωπος συρρικνώνεται. Υψώνει τείχη ψευδοπροστασίας και αμπαρώνεται σε ένα κελί.

Στο όνομα του φόβου το «εμείς» αναγορεύεται σε υπέρτατη αξία και το «οι άλλοι» σε θανάσιμη απειλή.

Στο όνομα του φόβου οι αποχρώσεις χάνονται και ο κόσμος χωρίζεται σε απόλυτα καλά και απόλυτα κακά αντικείμενα. Η μισαλλοδοξία και το μίσος κατακλύζουν τον ψυχισμό.

Στο όνομα του φόβου θα συντελεσθούν όλα τα δεινά της επόμενης μέρας. Εκτός και αν η Πολιτική προλάβει και αντιπαρατάξει το μαγικό αντίδοτο στο φόβο. Αντίδοτο που δεν θα είναι άλλο από την ίδια την Πολιτική. Κι έναν λόγο που πείθει για το μεγάλο στοίχημα των ημερών μας. Μια καλύτερη για τον καθένα ζωή. Δεν υπάρχουν άτομα, δεν πρέπει να υπάρχουν άτομα που να μην έχουν δικαίωμα στο δικαίωμα μιας καλύτερης ζωής. Ιδού το αντίδοτο στον φόβο.

Αλλιώς στο όνομα του φόβου θα συνεχίζουν να κατασκευάζονται ορατοί στόχοι ικανοί να «πάρουν επάνω τους» το φορτίο μιας μίζερης και ανικανοποίητης καθημερινότητας, με το φάσμα της ανεργίας και της ανέχειας να προβάλλει σταθερά εμποδίζοντας να οραματισθείς ένα καλύτερο αύριο.

Αν όμως δεν μπορείς να ονειρευτείς το αύριο με ευκολία πετάς στα σκουπίδια το σήμερα.

Ο άνθρωπος καταστρέφει για να μην καταστραφεί.

Ο φόβος παροτρύνει στην αναζήτηση του ενόχου. Στον εντοπισμό της ρίζας του Κακού. Υπάρχει μια βαθιά ιστορική συγγένεια, ένας στενός δεσμός ανάμεσα στο κακό και το «ξένο». Η ίδια η έννοια του Κακού από τα βάθη των αιώνων ταυτίζεται με το «όχι εμείς», το ξένο.

Το 1540 στη Γαλλία που πλήττεται από την πανούκλα τα ένοχα ποντίκια καλούνται να παρουσιασθούν ενώπιον του δικαστηρίου, ενώ παντού στήνονται εκατόμβες για τους ενόχους περιπλανώμενους Ιουδαίους. Τον 16ο αιώνα εμφανίζεται στην Ευρώπη η σύφιλη. Κάθε χώρα που πλήττεται σπεύδει να αποδώσει το νεοεισερχόμενο κακό σε έναν ύποπτο γείτονα. Έτσι, οι Μοσχοβίτες βαφτίζουν τη σύφιλη «πολωνέζικο κακό», οι Πολωνοί την βαφτίζουν «γερμανικό κακό» και οι Γερμανοί «γαλλικό κακό».

Ο Ramonet στη «Monde Diplomatique» αναφέρεται στη νεοφασιστική πανούκλα. Έχω την αίσθηση πως οι ξένοι και οι εγκληματίες σήμερα αναγορεύονται στα ένοχα ποντίκια του 1540.

Πανούκλα το φάσμα της ανέχειας. Ένοχα ποντίκια οι ξένοι. Τόσο απλός ο μηχανισμός; Ναι, τόσο απλός!

Η ιστορία προχωρά με πισωγυρίσματα. Τρέχει ιλιγγιωδώς. Μοιάζει όμως με ένα ιδιότυπο διπλής όψης αυτοκίνητο. Τρέχει μπρος ή πίσω; Ή μήπως η κίνησή του είναι απλώς virtual; Ένα ακίνητο εν τέλει αυτοκίνητο. Μια παράδοξα εγκλωβισμένη στην ακινησία, κίνηση.

Και ιδού έρχεται σιγά σιγά και εγκαθίσταται μεσούντος του παγκοσμιοποιημένου τοπίου ο φόβος του επικίνδυνου ξένου.

Μια Ευρώπη φρούριο που αποβάλλει από τους κόλπους της τους «επικίνδυνους ξένους» να είναι αυτή η απάντηση στην ανασφάλεια;

Ας είμαστε όμως διαυγείς. Και όχι αναγκαστικά και απαραίτητα ευτυχείς. Ο ψευδο-ησυχασμός θυμίζει τον άρρωστο που πάσχει από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Πλένει συνεχώς τα χέρια του φοβούμενος τα μικρόβια που τον περιβάλλουν. Πλένει, πλένει, πλένει. Και ανησυχεί. Ανησυχεί. Ανησυχεί. Φθάνει μάλιστα στο σημείο να μη βγαίνει καθόλου από το σπίτι του. Εγκαταλείπει τη δουλειά, τους φίλους του. Έτσι είναι απόλυτα σίγουρος. Δεν κινδυνεύει. Είναι καθαρός!

Έγκλειστος και ασφαλής!

Όχι! δεν μπορεί να είναι αυτή η εικόνα του κόσμου που ονειρευόμαστε!

Την ελευθερία από το φόβο, προτείνει και ο Z. Bauman: "Ο διάχυτος και ανεπαίσθητος φόβος που κατακλύζει το παρόν χρησιμοποιείται από πολλούς πολιτικούς ηγέτες σαν ένα εμπόρευμα που το διακινούν στην πολιτική αγορά. Συμπεριφέρονται σαν τους εμπόρους που διαφημίζουν τα εμπορεύματα και τις υπηρεσίες που πωλούν σαν θαυμαστά γιατρικά για το απεχθές συναίσθημα αβεβαιότητας και για την πρόληψη ακατονόμαστων και αόριστων απειλών. Τα λαϊκιστικά κινήματα και οι λαϊκιστές πολιτικοί συλλέγουν δηλαδή τους μολυσμένους καρπούς που άνθισαν με την εξασθένηση και σε ορισμένες περιπτώσεις με την εξαφάνιση του κοινωνικού κράτους. Ενδιαφέρονται επομένως να συμβάλουν στην αύξηση του φόβου. Αλλά μόνον εκείνου του φόβου που μπορούν να εκμεταλλεύονται, για να εμφανίζονται έπειτα στην τηλεόραση ως οι μοναδικοί προστάτες του έθνους".

Χωρίς τίτλο

Για την 100η ανάρτηση του psi-action (που τυχαίνει να είναι η πρώτη για το φθινόπωρο) κοιτάξαμε λίγο πιο πέρα από τα σύνορα της χώρας μας και βρήκαμε κάποια ενδιαφέροντα θέματα:

“Let's listen more and drug people less”

Διαβάσαμε, στην ιστοσελίδα της guardian, τις απόψεις του καθηγητή κλινικής ψυχολογίας Richard Bentall για τη βιολογική προσέγγιση των ψυχιατρικών διαταραχών:

“...Far from being a success, there is compelling evidence that the biological approach has been a lamentable failure. Whereas last century saw dramatic improvements in the survival rates of patients suffering from heart diseases and cancer, so far as we can tell, outcomes for patients suffering from the severest forms of psychiatric disorder – the psychoses (disorders in which the patient experiences hallucinations or delusions, usually resulting in a diagnosis of schizophrenia or bipolar disorder) – have hardly changed since the Victorian period”.

Viva la Colifata!

Ο Manu Chao ηχογραφεί με τους ασθενείς της ψυχιατρικής κλινικής Jose Borda

Lt 22 Radio la Colifata from southfilm on Vimeo.

Ο Manu Chao ηχογράφησε ένα νέο άλμπουμ με τη συμμετοχή ασθενών της ψυχιατρικής κλινικής Jose Borda του Buenos Aires. Θα το βρείτε δωρεάν στην ιστοσελίδα www.VivaLaColifata.org, από την οποία μπορείτε να κάνετε και δωρεά για την ενίσχυση του ιδρύματος.

Το αργεντίνικο ψυχιατρικό ίδρυμα Jose Borda είναι γνωστό για το ριζοσπαστικό του ραδιοφωνικό σταθμό “Radio La Colifata”, (Colifata στην ισπανική αργκό σημαίνει τρελός) που ξεκίνησε το 1991. Οι ασθενείς επιλέγουν μουσική, διαβάζουν ποίηση ή συζητούν μεταξύ τους ενώ περίπου 12.000.000 άτομα συντονίζονται στο σταθμό τους.

Ο νέος δίσκος του Manu Chao “Viva la Colifata!” περιέχει 20 τραγούδια – διασκευές παλαιότερων επιτυχιών του καλλιτέχνη αλλά και νέα τραγούδια που δημιούργησε σε συνεργασία με τους ασθενείς του Jose Borda. Τα τραγούδια έχουν ως θέμα “τη ζωή, το θάνατο, τις μητέρες, τη μοναξιά, την αγάπη, το τάνγκο, τον Πάπα, το τέλος του κόσμου, τον ήλιο και τις τρελές γιαγιάδες” όπως αναφέρεται στο δελτίο τύπου, ενώ σκοπός του είναι “να γελάσουμε, να κλάψουμε και να συλλογιστούμε για τη ζωή”.

Ο ιδρυτής του ραδιοφωνικού σταθμού της κλινικής, Alfredo Olivera, εξήρε τον διάσημο μουσικό για την ανοιχτόμυαλη αντιμετώπισή του. “Η διαδικασία ήταν πολύ θετική γιατί καταπολέμησε το στίγμα της πνευματικής ασθένειας”. Ο γιατρός λέει ότι ο Manu Chao δέθηκε με τους ασθενείς και τονίζει ότι “δεν είναι ψυχίατρος ή ψυχολόγος αλλά ξέρει πως να ακούει το ρυθμό του κάθε ατόμου”.

Ο Manu Chao ανακάλυψε το Radio La Colifata προ δεκαετίας, από ένα άρθρο γαλλικής εφημερίδας. Επισκέφτηκε το ίδρυμα, έγινε φίλος με τους ασθενείς, οργάνωσε εργαστήρια μουσικής και ανέπτυξε την ιδέα ενός δίσκου.

Πρόκειται για την πρώτη φορά που καλλιτέχνης ηχογραφεί σε ψυχιατρική κλινική. O Manu Chao λέει πως πήρε “μαθήματα διαύγειας” από τους συνεργάτες του στην κλινική και ότι “έμαθα να συνθέτω πράγματα με λιγότερες λέξεις, καθαρότερες λέξεις”.

από το tvxs

ακούστε: 1, 2, 3

διαβάστε: Singer Manu Chao teams up with psychiatric patients in Argentina

“Picnik in the park”:
Ο Leonard Cohen και ο Philip Tétrault

(αυτό δεν είναι και τόσο νέο)

Στη σκηνή που ακολουθεί ο Philip Tétrault συζητά με έναν παλιό του φίλο, τον Leonard Cohen. Την ταινία “This Beggar's Description” σκηνοθέτησε ο Pierre Tétrault με θέμα τη ζωή του αδερφού του Philip Tétrault, ενός ποιητή που υποφέρει από ψυχική νόσο και τον φιλοξενούν πότε οι θάλαμοι των ψυχιατρείων και πότε οι παγωμένοι δρόμοι του Montreal.

Όταν οι κυβερνώντες αναζητούν ιδέες και συνεργάζονται με τους φορείς...

“...Ministers have asked a mental health expert, Dr Rachel Perkins, and Paul Farmer, the chief executive of the mental health charity Mind, to provide fresh ideas on how to help people with mental health problems get back into work”, διαβάζουμε σε άρθρο με τίτλο “New job support for people with mental health problems”, που αναφέρεται στο Βρετανικό εθνικό σχέδιο για την εργασία και την ψυχική υγεία.

Time to Change...

...ονομάζεται η κοινή προσπάθεια οργανισμών ψυχικής υγείας, με την υποστήριξη του Institute of Psychiatry, στη Βρετανία για την καταπολέμηση του στίγματος και των διακρίσεων που συνδέονται με τις ψυχικές ασθένειες. Οι πολυποίκιλες δράσεις τους επεκτείνονται σε ολόκληρη τη χώρα και αξίζει να τις γνωρίσετε στο http://www.time-to-change.org.uk/

Για τα άλλα θέματα (τα δικά μας) θα επανέλθουμε σύντομα, γιατί υπάρχουν και κάποια "παράξενα" νέα που θα τα αφήσουμε για τις επόμενες (προεκλογικές) αναρτήσεις.

ΥΓ1. Ευχαριστώ τον Θοδωρή (για το Viva la Colifata!), την emma (για το time to change), τον silentcrossing (για το post με τον Leonard Cohen που μου θύμισε και τον Philip Tétrault).

ΥΓ2. Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 αναρτήσεων, θα ήθελα να ευχαριστήσω όσους διαβάζουν, γράφουν, σχολιάζουν, ενημερώνουν, αναδημοσιεύουν...

και, τέλος πάντων, βρίσκονται σε επαφή με το psi-action